Mylące treści przywołują fałszywe informacje o Unii i używaniu zwrotu „Boże Narodzenie”

„Komisarz UE «ds. równości» uznał słowa takie jak «Boże Narodzenie» lub chrześcijańskie imiona, takie jak Maria, za dyskryminujące w nowo opublikowanych «wytycznych»” – czytamy w treści opublikowanej na Telegramie 3 grudnia 2023 roku. W postach widać fragment artykułu bez daty jego publikacji oraz nazwiska autora.

Metoda wyszukiwania obrazem wykazała, że te treści publikowane w grudniu 2023 roku były również udostępniane w wielu różnych językach m.in. w języku chorwackim, angielskim i węgierskim. Jeden z najwcześniejszytch postów, jaki udało nam się odnaleźć, został opublikowany w języku rosyjskim na Telegramie 3 grudnia 2023 roku przez kanał, który ma historię udostępniania fałszywych informacji. Jednym z takich przykładów jest wideo, które rzekomo pokazywało Gazę zbombardowaną przez Izrael, podczas gdy w rzeczywistości pokazywało miasto Arihę w Syrii zbombardowaną przez syryjski reżim i jego rosyjskiego sojusznika.

Dalsze nasze poszukiwania doprowadziły nas do oryginalnego artykułu opublikowanego na portalu niemieckiej gazety „Berliner Zeitung” w 2021 roku.

Fałszywe twierdzenie, że Unia Europejska zakazała używania zwrotu Boże Narodzenie, było w tamtym czasie udostępniane w języku serbskim oraz chorwackim, ale agencja AFP je obaliła tutaj. Dokument, o którym mowa, nie przewidywał zakazu używania słowa Boże Narodzenie, ale zalecał alternatywę w odniesieniu do obchodów świąt, przy jednoczesnym poszanowaniu różnorodności mieszkańców Unii Europejskiej.

Image

Zrzut ekranu z Facebooka wykonany 20 grudnia 2023 roku

Osoba widoczna w publikacji na Telegramie to Helena Dalli, komisarz Unii Europejskiej ds. równości, której mandat kończy się w 2024 roku. Zdjęcie pochodzi z 20 października 2021 roku – jak pokazują archiwa AFP – i wykonano je podczas debaty na temat rosnącego prawicowego ekstremizmu i rasizmu w Europie, podczas sesji plenarnej w Parlamencie Europejskim w Strasburgu.

26 października 2021 roku Dalli ogłosiła publikację przewodnika dotyczącego komunikacji w organie wykonawczym Unii Europejskiej, lecz dokument ten został wycofany 30 listopada tego samego roku z powodu kontrowersji. Pojawiły się one w związku z wprowadzającym w błąd twierdzeniem, że Unia poprzez ten dokument „zakaże używania słowa Boże Narodzenie”.

Jakie zalecenia zawierały wytyczne?

W 2021 roku AFP uzyskała kopię wytycznych opublikowanych przez Komisję Europejską pod tytułem: „#UniaRówności Wytyczne Komisji Europejskiej dotyczące komunikacji włączającej”.

We wstępie do dokumentu możemy przeczytać, że jego celem było „ustanowienie wspólnych standardów komunikacji włączającej oraz dostarczenie praktycznych przykładów i porad wszystkim współpracownikom Komisji”.

Dodano również, że „zalecenia zawarte w tym dokumencie mogą być przydatne przy tworzeniu wszelkiego rodzaju materiałów komunikacyjnych, w tym materiałów prasowych (komunikatów prasowych oraz pytań i odpowiedzi), treści informacyjnych oraz infografik, postów i wizualizacji dla mediów społecznościowych, materiałów szkoleniowych i prezentacji, materiałów wykorzystywanych w komunikacji wewnętrznej, przemówień i briefingów”.

Dokument nie jest skierowany do państw członkowskich, polityków ani do osób zamieszkujących kraje członkowskie Unii Europejskiej. Jest po prostu zbiorem zaleceń dotyczących sposobu, w jaki pracownicy powinni komunikować się w imieniu Komisji.

W dokumencie nie ma zakazu używania wyrażenia Boże Narodzenie, lecz zaleca stosowanie zwrotów takich jak „dla tych, którzy obchodzą Boże Narodzenie, Chanukę...” oraz wyrażanie myśli w sposób, na przykład: „czas świąt może być stresujący” zamiast „Święta Bożego Narodzenia mogą być stresujące”.

Image

Zrzut ekranu wycofanych wytycznych, wykonany 14 grudnia 2021 roku

Nieporozumieniem jest również twierdzenie, że Unia Europejska zakazuje używania „chrześcijańskich imion”. W języku angielskim zwrot „chrześcijańskie imię” używa się w kontekście nadawania imion dziecku i oznacza (np. w dokumentach) „nadane imię”. W związku z tym zalecono unikać używania terminu „chrześcijańskie imię” na rzecz określeń takich jak „imię czy imię lub nazwisko”.

Unijna komisarz, Helena Dalli, publicznie złożyła życzenia wesołych świąt Bożego Narodzenia na platformie X (byłym Twitterze) w grudniu 2020, 2021 i 2022 roku. Dodatkowo podkreśliła znaczenie innych świąt religijnych, takich jak Ramadan i Chanuka.

Unia Europejska staje się coraz częstszym celem dezinformacji, zwłaszcza w kontekście przygotowań do wyborów do Parlamentu Europejskiego w 2024 roku. Fałszywe informacje związane z Unią są monitorowane przez grupę Europejskiego Obserwatorium Mediów Cyfrowych (EDMO) oraz organizacje zajmujące się weryfikacją faktów. Dziennikarze AFP w Słowacji obalili m.in. twierdzenie, że proponowane zmiany w funkcjonowaniu Unii przekształcą Wspólnotę w „federację wojskową”. W Bułgarii zdjęcia z marginalnego antyunijnego wiecu, zorganizowanego przez małą francuską skrajnie prawicową partię bez reprezentacji we francuskim parlamencie, zostały błędnie przedstawione jako dowód rzekomych antyunijnych nastrojów we Francji. W styczniu 2023 roku, w wielu językach, w tym serbskim i chorwackim, pojawiły się fałszywe wpisy sugerujące, że premier Węgier Viktor Orban ogłosił wystąpienie swojego kraju z UE.