Nie, to nie jest pociąg z bronią biologiczną. Napis COVID-19 został dodany

Post ze zdjęciem pojawił się wśród polskich użytkowników Facebooka 14 marca. 

Image

Zrzut ekranu z Facebooka z 26 marca 2020 r. 

- A to k...a co ma być? Może ktoś to całemu światu wytłumaczy?
Zamiast zwalczać to dowożą broń biologiczną - napisał użytkownik Facebooka. 

Podobny post pojawił się też w innych mediach m.in. na Wykopie i Twitterze. Niektóre zdjęcia były przycięte po bokach. Zdjęcia opublikowano także na wielu satyrycznych stronach po angielsku i francusku, również na portalu Wiocha, gdzie internauci nie mieli wątpliwości, co do prześmiewczego charakteru grafiki. Zdjęcia były udostępniane przez użytkowników greckojęzycznych i arabskojęzycznych.

Czytając dyskusję pod postem widać, że wielu użytkowników na poważnie podeszło do sugestii, że pociągami towarowymi przewożona jest broń biologiczna. 

Image

Zrzut ekranu z Facebooka z 26 marca 2020 r. 

Niektórzy pisali o celowej „depopulacji ludności”, i że wręcz mamy do czynienia z „wojną” spowodowaną atakiem „bronią biologiczną”.

Post zyskał 73 tys. wyświetleń i miał ponad tysiąc udostępnień na Facebooku.   

Image

Zrzut ekranu z Facebooka z 26 marca 2020 r. 

Na zdjęciu zaznaczono napis COVID-19 (1) oraz napis z mniejszymi cyframi oznaczający numer wagonu (2). Po lewej stronie widoczny jest też napis GATX (3).

Wyszukiwanie hasła GATX skierowało nas do amerykańskiej wypożyczalni wagonów kolejowych z siedzibą w Chicago. Na stronie firmy natrafiliśmy na zdjęcie z identytycznym modelem wagonu-cysterny. 

Image

Zrzuty ekranu z 26 marca 2020 r, po lewej, ze strony Gatx.com, po prawej z postu na Facebooku 

Szukając innych zdjęć wagonów GATX, odnaleźliśmy ten sam rodzaj wagonu, z tym samym 4-literowym napisem po lewej stronie (3) i identycznym, mniejszym napisem po prawej (2).  Na cysternie nie ma natomiast napisu „COVID-19” oznaczonym przez nas numerem (1).

Dziennikarze fact-checkingowego portalu Snopes wykazali, że napis „COVID-19” nie figuruje wśród wzorów znakowań amerykańskich wagonów ujętych w spisie opublikowanym przez Association of American Railroads.

Zdjęcie przeanalizowaliśmy za pomocą programu InVid. Dzięki zakładce „Analysis” dostrzegliśmy w obszarze napisu COVID-19 różnicę pikseli. Różnica ta świadczyć może o tym, że zdjęcie zostało poddane manipulacji.  

Image

Zrzut ekranu z analizy zdjęcia w programie InVid-WeVerify 

O zdjęcie zapytaliśmy również oddział GATX Europe.  
- To oczywiste, że to fake news  i mało wyrafinowany fotomontaż, który ktoś zrobił na podstawie jednego ze zdjęć naszych modeli wagonów - przekazał nam przedstawiciel europejskiego oddziału firmy.

Z centrali firmy GATX w Chicago otrzymaliśmy dodatkowe potwierdzenie mailem.

- Zmanipulowane zdjęcie jest nieprawdziwe. Nie ma takiego symbolu, ponadto nie byłby zgodny z wymogami znakowania do których jesteśmy zobligowani przez Association of American Railroads - napisała do AFP Shari Hellerman, przedstawicielka centrali.

Manipulacje oraz nieprawdziwe informacje rozprzestrzeniają się w sieci szybciej niż sam koronawirus. Pod tym linkiem można przeczytać o artykułach, które obalają niektóre z nich.