Wyborcy będą mogli użyć aplikacji mObywatel do potwierdzenia tożsamości podczas wyborów

Polacy udają się do urn 18 maja 2025 roku by zagłosować w pierwszej turze wyborów prezydenckich. Podobnie jak w poprzednich wyborach, w lokalach wyborczych wyborcy będą mogli się wylegitymować tradycyjnym dowodem tożsamości ze zdjęciem lub przy użyciu aplikacji mObywatel zainstalowanej w telefonie komórkowym. W przededniu głosowania setki użytkowników mediów społecznościowych twierdziło jednak, że tożsamości w lokalu wyborczym nie będzie można potwierdzić za pomocą aplikacji, sugerując że wyborcy bez dowodu osobistego nie będą mogli zagłosować. To jednak nieprawda. Przytoczony jako dowód wyrok Sądu Najwyższego jest błędnie interpretowany. Państwowa Komisja Wyborcza stwierdziła, że korzystanie z aplikacji w dniu głosowania będzie możliwe i bezpieczne. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski powiedział, że aplikacja została udoskonalona tak aby zapewnić komisjom wyborczym możliwość weryfikacji autentyczności dokumentu elektronicznego. 

„Ważna informacja na temat głosowania w wyborach 18 maja 2025 roku” – napisała użytkowniczka Facebooka 16 maja 2025 r., cytując słowa osoby przedstawianej jako „koleżanki sędzi” z Okręgowej Komisji Wyborczej, która miała stwierdzić, że „wyborcy nie będą mogli legitymować się aplikacją m-obywatel, a tylko zwykłym dokumentem ze zdjęciem”. Autorka posta twierdzi ponadto, że jest to „wynik uchwały Sądu Najwyższego (SN) przyjętej 7.05.25”, która zmienia „wytyczne dla Państwowej Komisji Wyborczej (PKW) podczas obecnych wyborów prezydenckich”. 

Podobne twierdzenie zamieściło wielu użytkowników Facebooka (tutaj i tutaj), a także na platformie X ( tutaj i tutaj).

Ale twierdzenie to jest mylące. Potwierdzanie tożsamości za pomocą aplikacji mObywatel to jedna z dopuszczalnych w wytycznych metod, co potwierdzili zarówno Państwowa Komisja Wyborcza (PKW), jak i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski, określając korzystanie z aplikacji w dniu głosowania jako możliwe i bezpieczne, między innymi dzięki nowej funkcjonalności aplikacji – kryptograficznego sprawdzania – niedawno dodanej do mObywatela. Wyborcy powinni jednak upewnić się, że mają zainstalowaną wersję aplikacji 4.56.0. 

Image
Zrzut ekranu z mylącego wpisu na Facebooku. Przekreślenia dodane przez AFP 17/05/2025 r.

Potwierdzanie tożsamości w lokalu wyborczym 

PKW zezwala członkom komisji wyborczej na potwierdzanie tożsamości wyborcy na podstawie „mDowodu” obok innych metod jak okazanie „tradycyjnego tzw. plastikowego dowodu osobistego, prawa jazdy, paszportu, legitymacji szkolnej lub studenckiej” przed wydaniem mu karty do głosowania (zarchiwizowany link).

Stworzona w 2018 roku aplikacja mobilna była dopuszczona do użycia w wyborach parlamentarnych w październiku 2023 roku oraz wyborach europejskich w 2024 roku. Członkowie komisji wyborczych mogli już wówczas weryfikować tożsamość wyborcy na podstawie aplikacji mObywatel. 

W związku z krążącymi w mediach społecznościowych wątpliwości, w których twierdzono, że okazanie fałszywego kodu QR jest łatwe, a potwierdzenie tożsamości za pomocą aplikacji mObywatel nie jest bezpieczne, sztab wyborczy kandydata na Prezydenta RP Marka Jakubiaka złożył 30 kwietnia 2025 r. „skargę” do Sądu Najwyższego.

Zaskarżył m.in. „wytyczne dla obwodowych komisji wyborczych” zawarte w uchwale PKW nr 165/2025 z dnia 23 kwietnia 2025 r. (zarchiwizowany link tutaj) w sprawie bezpiecznego korzystania z aplikacji mObywatel.

Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego w wyroku z 7 maja  orzekła, że PKW powinna „zmienić” wytyczne dotyczące bezpiecznego korzystania z aplikacji mobilnej do potwierdzania tożsamości wyborców (zarchiwizowany link tutaj).

Sąd „uznał” skargę komitetu Jakubiaka w części dotyczącym pkt. 43 ppkt 1  w sprawie wytycznych dla obwodowych komisji wyborczych ze względu na brak „szczegółowych wskazówek dotyczących weryfikacji danych elektronicznego mDowodu.”  

W opinii sądu wytyczne nie zawierały „wskazówek dotyczących zabezpieczeń wizualnych oraz poprawności funkcjonowania usługi pozwalającej na obsługę tego dokumentu, które konieczne są dla zapewnienia możliwości potwierdzenia przez Komisję, że wyświetlane na ekranie urządzenia dane wyborcy są wiarygodne, bezpieczne i aktualne”.

W odniesieniu do postanowienia sądu PKW 8 maja przyjęła uchwałę zmieniającą wytyczne dla obwodowych komisji wyborczych w (ust. 2 uchwały) szczegółowo opisującą sposób użycia ie aplikacji w procesie weryfikacji wyborcy (zarchiwizowany link tutaj).

W wytycznych czytamy:  „Komisja może potwierdzić tożsamość wyborcy także na podstawie aplikacji mObywatel. W tym celu wyborca powinien: 

  • zalogować się do aplikacji mObywatel na swoim telefonie (aplikacja powinna być zaktualizowana do wersji 4.56.0 lub nowszej) 
  • wybrać w prawym dolnym rogu na ekranie głównym przycisk Kod QR
  • nacisnąć przycisk Zeskanuj kod QR  

Aplikacja poprosi o wyrażenie zgody na użycie aparatu fotograficznego w celu zeskanowania kodu QR.
Następnie członek komisji okazuje wyborcy otrzymaną przez komisję kartkę z kodem QR, który wyborca musi zeskanować swoim telefonem.
Po zeskanowaniu kodu na telefonie wyborcy powinien wyświetlić się ekran z potwierdzeniem jego danych. Na tej podstawie członek komisji potwierdza tożsamość wyborcy,.

Wytyczne dalej stwierdzają, że „Członek komisji wyborczej, któremu jest prezentowany do weryfikacji mDowód wyborcy w aplikacji mObywatel, ma obowiązek zweryfikować m.in. dane tego dokumentu, zabezpieczenia wizualne oraz poprawność funkcjonowania usługi pozwalającej na obsługę tego dokumentu".

Image
Zrzut ekranu z rządowej strony aplikacji m-Obywatel wykonany przez AFP 17 maja 2025 r.

PKW potwierdza możliwość użycia m-Obywatela do identyfikacji wyborcy 

W związku „z licznymi nieprawdziwymi informacjami rozpowszechnianymi w przestrzeni publicznej”, PKW wydała 14 maja 2025 r.  komunikat w którym potwierdziła, że „wyborcy mają możliwość potwierdzania swojej tożsamości za pomocą aplikacji mObywatel” w dniu wyborów. 

„Jest to efekt wprowadzonej przez Ministerstwo Cyfryzacji aktualizacji aplikacji, zapewniającej zdecydowanie wyższy poziom potwierdzenia autentyczności, ważności, integralności lub pochodzenia prezentowanego przez wyborcę do weryfikacji dokumentu mobilnego niż dotychczas stosowane we wcześniej przeprowadzanych wyborach potwierdzanie opierające się wyłącznie na zabezpieczeniu wizualnym tego dokumentu” –  napisano.

Ministerstwo Cyfryzacji poinformowało na swojej stronie internetowej, że użytkownicy mogą potwierdzić swoją tożsamość za pomocą aplikacji mobilnej zaktualizowanej o nową funkcjonalność, która poprawia bezpieczeństwo: 

„Obywatele mogą korzystać z mDowodów aby zweryfikować swoją tożsamość w różnych sytuacjach m.in w banku, urzędach a także obwodowej komisji wyborczej w trakcie wyborów.

„Zgodnie z zaleceniami Ministerstwa Cyfryzacji oraz Krajowego Biura Wyborczego, podczas nadchodzących wyborów prezydenckich tożsamość wyborców korzystających z mDowodów będzie weryfikowana za pomocą najbezpieczniejszej metody: kryptograficznej. Polega ona na zeskanowaniu przez wyborcę specjalnego kodu QR okazanego przez członka komisji” –  poinformowało ministerstwo 25 kwietnia (zarchiwizowany link tutaj).  

Dodatkowo, minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski potwierdził 16 maja, że wykorzystanie aplikacji w dniu głosowania będzie „możliwe” (zarchiwizowany link tutaj).

„Podczas wyborów będzie można użyć mObywatela. Każdy dowód przejdzie sprawdzenie kryptograficzne — to nowe zabezpieczenie, którego wcześniej nie było. Chroni to przed fałszywymi aplikacjami generującymi fałszywe dowody.” – powiedział minister w TVP Info. Dodał, że „w każdej komisji wyborczej będzie narzędzie do weryfikacji, by wybory były bezpieczne i uczciwe”.

Fałszywe twierdzenie zostało wcześniej obalone przez polską organizację fact-checkingową Fakenews.pl.

Agencja AFP zweryfikowała inne wprowadzające w błąd posty udostępniane w trakcie kampanii wyborczej, m.in. tutaj i tutaj .
 

Zastanawiasz się czy informacja jest prawdziwa? Napisz do nas. Sprawdzimy

Skontaktuj się z nami