To nie manipulacja, film pokazuje prawdziwy pogrzeb w Ugandzie

„Popatrzcie na covidową manipulację w Ugandzie. Tym razem «ciemny lud» nie kupił tego cyrku i wymusił otwarcie trumny na pogrzebie. A trumna pusta” – czytamy w publikacji udostępnionej 26 czerwca 2021 r. Dołączone do niej wideo miało ponad 5,4 tys. wyświetleń i 506 udostępnień.

Image

Zrzut ekranu wykonany 7 lipca 2021 roku

Publikacje o podobnej treści były udostępniane także w języku serbskim, niemieckim i angielskim.

Oprócz dyskryminacyjnego czy wręcz rasistowskiego wydźwięku publikacji poprzez nazywanie grupy Afrykanów „ciemnym ludem”, nieprawdziwe jest twierdzenie o pustej trumnie w czasie ceremonii. Widoczny w filmie pogrzeb miał miejsce w połowie czerwca w dystrykcie Kasese w Ugandzie. Córka chowanego wtedy mężczyzny potwierdziła AFP, że ciało jej ojca znajdowało się w trumnie.

Dzięki funkcji wyszukiwania obrazu w programie Invid udało nam się odnaleźć publikacje w mediach społecznościowych potwierdzające, że film został nagrany w Ugandzie. Jednak część z nich zawierała fałszywe twierdzenia m.in. takie, że władze przetrzymują ciała, by handlować organami lub że rząd Ugandy fałszuje liczbę zgonów spowodowanych chorobą Covid-19.

Głosy w filmie

W filmach udostępnianych w języku polskim słychać osobę, która w języku angielskim komentuje wideo i pyta, dlaczego nikogo nie ma w trumnie. W niektórych filmach publikowanych za granicą słychać głosy osób biorących udział w ceremonii. Jak się dowiedzieliśmy, uczestnicy mówią w lokalnym ugandyjskim dialekcie Lukonzo. Na filmie widać pracowników ubranych w odzież ochronną, którzy niosą białą trumnę. Dziennikarze AFP potwierdzili u swojego lokalnego dziennikarza, co dokładnie wykrzykuje zdenerwowany tłum, który widać w filmie. „Powinni ci go pokazać, niech ci go pokażą! Niech pokażą ci ojca, tak, niech pokażą ci twojego ojca!” – krzyczą osoby biorące udział w pogrzebie. Pracownicy w kombinezonach ochronnych podporządkowują się tłumowi i otwierają trumnę.

Nagranie jest słabej jakości, ale widać, że trumna nie jest pusta (około 1’21’’). W środku widać coś, co przypomina długi brązowy koc. Kilka osób odkrywa materiał i mówi: „To ten prawdziwy!” i „To ten umarł na koronę!”.

Córka zmarłego potwierdza, że jej ojciec został pochowany

Z powodu popularności filmu w mediach społecznościowych władze i rodzina zmarłego postanowiły zareagować i wyjaśnić, że ciało mężczyzny znajduje się w trumnie. Ugandyjski portal „The Nile Post” informował 18 czerwca, że pogrzeb został zorganizowany w małej miejscowości w dystrykcie Kasese w zachodniej Ugandzie. Zmarły to Franco Bwambale Kabwangana – lokalny urzędnik.

Wyjaśnienia rodziny i władz można przeczytać na stronie organizacji „Umbrella for journalists in Kasese”, a także na jednym z afrykańskich portali. Organizacja określiła materiały publikowane w mediach społecznościowych „fake newsami”.

Dr Jane Ruth Aceng Ocero, ugandyjska minister zdrowia wyjaśniła w NTV Uganda, że pochówek musiał być zorganizowany z udziałem pracowników służby zdrowia, jednak miejscowi zmusili pracowników do otwarcia trumny i pokazania, że w środku znajduje się ciało. Zażądali również poszanowania obrzędu pogrzebowego ze względu na status społeczny, jaki posiadał zmarły.

– Nieprawdziwe jest twierdzenie, że rząd zorganizował pogrzeb z pustą trumną. Pochowaliśmy ciało ojca. Opowieści o pustej trumnie powinny zostać zignorowane, a cała sprawa powinna zostać zakończona – powiedziała dziennikarzom AFP 25 czerwca 2021 r. Immaculate Masika, córka zmarłego urzędnika.

– Film nagrano w momencie, gdy żałobnicy odebrali ciało pracownikom opieki medycznej, ponieważ chcieli sprawdzić, czy rzeczywiście został pochowany. Inni skarżyli się, że podczas ceremonii nie był odpowiednio ubrany – tłumaczyła córka.

Dodała, że pracownicy opieki medycznej informowali, iż ojciec tuż przed śmiercią miał pozytywny wynik testu na koronawirusa, dlatego rodzina nie mogła oglądać ciała podczas pogrzebu. Mimo to doszło do zakłóceń ceremonii, ponieważ – jak powiedziała – „pijani wieśniacy” zakłócili wydarzenie i prosili o otwarcie trumny wbrew woli rodziny. Następnie musiała interweniować policja.

Miejscowe media donosiły, że rodzina przeprosiła pracowników opieki medycznej za incydent.

Jak czytamy w artykule „The Nile Post” Kabwangana cierpiał na cukrzycę i przebywał w różnych szpitalach. Po kilku dniach pobytu w jednej z placówek, zmarł.

Wniosek: jak mówi córka zmarłego, ciało jej ojca podczas uroczystości pogrzebowych znajdowało się w trumnie. Potwierdzają to również reakcje osób występujących w nagraniu. Incydent skomentowały także ugandyjskie władze i media.