Nagranie ministra zdrowia USA na temat szczepień przeciwko COVID-19 to fałszywka

„Turbo rak po preparatach potwierdzony” – czytamy w poście na Facebooku do którego dołączone jest 30 sekundowe nagranie. Widzimy w nim stojącego przy mównicy Sekretarza Zdrowia i Opieki Społecznej USA Roberta F. Kennedy'ego Jr., który po angielsku „informuje”: „Z ciężkim sercem ogłaszam, że twórcy teorii spiskowi mieli znowu rację”.  Post z filmem, opatrzony polskimi napisami, zyskał w ciągu dziesięciu dni 7,8 tys. udostępnień.    

Image

Zrzut ekranu z wprowadzającego w błąd postu na Facebooku. Przekreślenia dodane przez AFP 19/08/2025 r.

Film udostępniono również na Tik Toku, platformie X, Instagramie i Telegramie, a także w innych językach, np. niemieckim, niderlandzkim.

W tych wersjach językowych film trwa nieco dłużej  – dokładnie 1:12 –  i zaczyna się w chwili, gdy Sekretarz zdrowia podchodzi do mównicy i wypowiada słowa podziękowań. „Dziękuje bardzo. Dziękuje za miłe słowa... ” Po tych słowach słyszymy fragment, który słychać w postach po polsku na temat szczepionek przeciwko COVIDowi, rzekomo powodujących szereg chorób „w tym między innymi turbo raka, niewydolność serca, skrajne krzepnięcie krwi i prawdopodobnie homoseksualizm”.  Posty po niemiecku kończą się odniesieniem do amerykańskiego immunologa Anthony'ego Fauciego, którego w nagraniu Kennedy rzekomo określił „krasnalem” oraz ponownym powiązaniem szczepionki z homoseksualizmem (zarchiwizowany link).

Jednak ścieżka dźwiękowa filmu została przerobiona w taki sposób, że słowa Kennedy z twierdzeniem, że szczepionki mRNA przeciwko koronawirusowi wywołują różne choroby i generują homoseksualizm, zostały sfałszowane.

Filmik z tymi słowami udostępniono 7 sierpnia 2025 r. — dwa dni po tym, jak Departament Zdrowia i Opieki Społecznej Stanów Zjednoczonych ogłosił, że zaprzestanie finansowania badań i rozwoju szczepionek mRNA w Stanach Zjednoczonych.

Konto satyryczne

W 25 sekundzie, w górnej części ekranu, po lewej stronie, pojawia się nazwa anglojęzycznego konta na platformie X –  @MaverickDarby, – które, jak czytamy w opisie, „przede wszystkim rozpowszechnia satyrę”.

Dodatkowo, w dłuższych wersjach językowych, na końcu nagrania pojawia się napis w języku angielskim (poniżej): „unreal: not real, not true, not genuine”, co jasno wskazuje, że treść filmu nie jest prawdziwa.

Image

Zrzut ekranu z platformy X końcowym napisem nagrania z informacyjną o satyrze . Przekreślenia dodane przez AFP 18/08/2025 r.

Niemieccy czy holenderscy internauci zdają się nie oglądać filmu do końca i udostępniają go jako nagranie z prawdziwą wypowiedzią Kennedy'ego.

Nagranie z konferencji prasowej na temat substancji 7-OH 

Posty zarówno w języku niemieckim, jak i angielskim autorstwa Mavericka Alexandra, zostały opatrzone „community notes”, czyli notatką społeczności, których platforma używa dla poprawy jakości treści.  W notatce czytamy, że w rzeczywistości „RFK Jr. nie powiedział tego, jego głos został sklonowany przy użyciu AI”. Dodano też link do nagrania na YouTube z informacją, że jest ono „oryginalne”. 

Sprawdziliśmy, że film ten został opublikowany 29 lipca 2025 roku między innymi na stronie departamentu zdrowia na kanale YouTube, a także na kanale YouTube amerykańskiej stacji telewizyjnej Fox 5 Washington DC (zarchiwizowany link tutaj). W filmie tym Kennedy oraz zastępca sekretarza ds. zdrowia i opieki społecznej Jim O'Neill, Martin Makary z Agencji ds. Żywności i Leków (FDA) i senator stanu Oklahoma Markwayne Mullin zabierają głos podczas konferencji prasowej na temat pochodnej kratomu – 7-hydroksymitragyniny (7-OH) – i klasyfikacji tej substancji jako „kontrolowanej” (zarchiwizowany link).

Jest to substancja występująca w gatunku rośliny zwanym drzewem kratom. Europejska Agencja ds. Leków wyjaśnia, że małe dawki tej substancji mogą powodować „pobudzenie podobne do kokainy”, podczas gdy większe dawki mają działanie uspokajające i narkotyczne podobne do morfiny. Ponadto użytkownicy mogą się od niej uzależnić, a w połączeniu z różnymi lekami doświadczają poważnych skutków ubocznych (zarchiwizowane linki tutaj, tutaj, tutaj).

Rząd USA chce zaklasyfikować 7-OH jako „substancję kontrolowaną”, a tym samym ograniczyć jej nadużywanie, ponieważ produkty zawierające tę substancję stają się coraz łatwiej dostępne, a ich opakowania są atrakcyjne przede wszystkim dla dzieci. Agencja Żywności i Leków (FDA) chce zapobiec „kolejnemu kryzysowi opioidowemu”, poinformowała agencja w komunikacie prasowym z 29 lipca 2025 r.

Kennedy opowiada o swoim uzależnieniu od narkotyków

Porównując nagranie z YouTube'a do nagrania z weryfikowanych przez nas postów, zauważyć można, że pokazują one tę samą sytuację:  tło z flagami, szary garnitur i krawat Kennedy'ego, a także biała buteleczka na pulpicie, notes i mikrofon, są identyczne. 

Fragment użyty w postach po niemiecku i holendersku z nagraniem trwającym 1:12 zaczyna się w 20:20 nagrania na You Tube. W tym miejscu ścieżki dźwiękowe obu tych nagran są identyczne przez pierwsze sekundy, w czasie których Kennedy składa podziękowania kilku osobom.

Następnie w oryginalnym nagraniu wideo Kennedy mówi o „swoim 14-letnim uzależnieniu od heroiny ”, z którego leczył się „przez 43 lata”. Słowa z udostępnionego w internecie nagrania o chorobach rzekomo wywoływanych przez szczepienia nie pojawiają się w oryginalnym przemówieniu ani też w późniejszych odpowiedziach na pytania zadawane przez obecnych dziennikarzy.

AFP przeanalizowała zmodyfikowaną ścieżkę audio za pomocą dwóch różnych narzędzi do wykrywania AI:  Deepfake Total  Instytutu Fraunhofera oraz współtworzonego przez agencję AFP narzędzia Invid Weverify. Wyniki nie wykazały jednoznacznie, że ścieżka audio została zmanipulowana przez sztuczną inteligencję. Nie oznacza to jednak automatycznie, że treść nie została sfałszowana – wystarczającym potwierdzeniem, że ścieżka dźwiękowa została sfałszowana jest wykazanie przez AFP różnic obu nagrań. Możliwe, że do wytworzenia podrobionej ścieżki użyto programów, do detekcji których narzędzia owe nie zostały jeszcze wyszkolone, lub też, że nie były one w stanie zidentyfikować podróbki ze względu na to, że dane pliku mogły być usunięte podczas udostępnienia na platformie X.

Przeprowadziliśmy wyszukiwanie według słów kluczowych w celu znalezienia przytaczanych rzekomych twierdzeń sekretarza Kennedy'ego, jednak żadnej takiej wypowiedzi nie znaleźliśmy. W przeszłości, Kennedy wielokrotnie wyrażał swój sceptycyzm i nieprawdziwe opinie na temat szczepień. Zanim objął stanowisko Sekretarza Zdrowia, zasiadał w zarządzie amerykańskiej organizacji antyszczepionkowej Children's Health Defense. Agencja AFP wielokrotnie obalała nieprawdziwe treści przekazywane przez tę organizację. 

O Robercie F. Kennedy'im pisaliśmy przy okazji pandemii COVID-19 na naszej stronie AFP Sprawdzam.