Cytat ten nie znajduje się w książce „Rok 1984”

„Wszystko oprócz pracy było zakazane: spacery po ulicy, przyjemności, taniec, śpiew, spotkania towarzyskie. Wszystko było zakazane” – czytamy w grafice udostępnianej na Facebooku. Post został opublikowany 23 listopada (1, 2, 3) przez byłego kandydata na posła w 2019 r. z komitetu wyborczego Konfederacja Wolność i Niepodległość. Miał ponad 1,2 tys. udostępnień i prawie 500 tys. wyświetleń. Cytat był również popularny na Twitterze (1, 2) 

Image

Zrzut ekranu z Facebooka z 26 listopada 2020 roku

Podobne publikacje były udostępniane także w języku francuskim i hiszpańskim. We Francji, po ogłoszeniu przez prezydenta Emmanuela Macrona sanitarnego stanu wyjątkowego z godziną policyjną, cytat ten udostępnił na Facebooku i Twitterze Nicolas Dupont-Aignan - eurosceptyk, który bezskutecznie ubiegał się o fotel prezydenta w wyborach w 2017 r. Potem poparł w wyborach Marine Le Pen. Polityk obie publikacje skasował.  

Orwell był pisarzem i krytykiem literackim. Zarówno „Rok 1984”, który ukazał się w 1949 roku, jak i „Folwark zwierzęcy” zaliczają się do najbardziej znanych jego dzieł. „Rok 1984” to futurystyczna antyutopia opisująca świat, w którym życie ludzkie podporzadkowane jest wszechpotężnej władzy państwa. 

„Nic nie było zakazane, gdyż wszelkie prawa dawno już zniesiono”

Jednak cytat, który rzekomo miał pojawić się w powieści Orwella, nie znajduje się we wspomnianym dziele. Można to sprawdzić przeszukując internetową wersję książki.  

Termin „zakaz” występuje w książce dwanaście razy. Przykładowo jeden z cytatów zawierających to słowo brzmi tak:

Z kolei inny:

To nie brzmi jak Orwell 

Philippe Jaworski, emerytowany profesor literatury amerykańskiej z Uniwersytetu Paris-Diderot zna dzieło brytyjskiego autora jak własną kieszeń i jest absolutnie pewien, że ten cytat nie pochodzi z „Roku 1984”. – To nie brzmi jak Orwell – zapewnia i dodaje, że słów nie mógł znaleźć również w innych książkach autora. On sam był redaktorem zbioru dzieł Orwella wydanego w języku francuskim 8 października w prestiżowj serii la Pleiade.

Według Philippe’a Jaworskiego, dzieła Orwella przetrwały próbę czasu i są dzisiaj rozchwytywane. Zaznacza, że cytaty z dzieł autora często wykorzystywane są w kontekście politycznym, by pokazać przykłady nadużywania władzy.  

Jaworski dodał też, że to nie przypadek, że cytat był udostępniany kilka godzin po ogłoszeniu Macrona. – Służy to do wyśmiewania i kwestionowania decyzji prezydenta dotyczących zdrowia – podkreślił.  

Podsumowując, cytat dotyczący zakazu „spacerów, przyjemności i tańca” nie pochodzi z powieści George’a Orwella „Rok 1984”.