Amerykańska wiceprezydentka Kamala Harris przybywa na spotkanie z przedstawicielami Krajowego Akademickiego Związku Lekkoatletycznego na Południowym trawniku Białego Domu w dniu 22 lipca 2024 r. ( AFP / Brendan SMIALOWSKI)

Po rezygnacji Bidena z wyścigu o prezydenturę, dezinformacja narasta wokół Kamali Harris

Wkrótce po wycofaniu się Joe Bidena z wyścigu o fotel prezydencki w wyborach w 2024 roku, główna kandydatka z ramienia Demokratów Kamala Harris stała się celem dezinformacji i seksistowskich uwag w internecie. Użytkownicy błędnie przypisywali jej ignorancję w sprawie konfliktu na Ukrainie, jak również twierdzili, że nie ma prawa ubiegać się o urząd prezydenta USA oraz że jej rasa i pochodzenie etniczne zostały nieprawidłowo określone. Jednak „dowody” użyte w takich przekazach krążących w różnych językach, również po polsku, zostały albo wyrwane z kontekstu, tak jak w przypadku wypowiedzi o Ukrainie, kiedy odpowiadała prezenterowi proszącemu o zwięzłe wyjaśnienie sytuacji po inwazji Rosji w lutym 2022 r., albo były fałszywie zinterpretowanymi informacjami na temat jej pochodzenia. Harris, która jest córką imigrantów z Jamajki i Indii, urodziła się w amerykańskim stanie Kalifornia i spełnia konstytucyjne wymogi, by kandydować w walce o fotel prezydencki.

„Kandydatka na prezydenta USA wyjaśnia geopolitykę Ukrainy: 'Tak więc Ukraina to taki kraj w Europie. Jest położony w pobliżu innego kraju, który nazywa się Rosja. Rosja to większy kraj. Rosja to silniejszy kraj. Rosja zdecydowała napaść na mniejszą Ukrainę. To zasadniczo złe.' Nie, to nie fejk.” – czytamy w poście na Facebooku z 22 lipca 2024 roku. Cytat ten pojawia się w formie nagrania na Facebooku i wśród użytkowników serwisu X (tutaj i tutaj)  – ten ostatni wpis, zamieszczony przez popularnego dziennikarza Wojciecha Cejrowskiego, zyskał ponad 143 udostępnień. 

Image
Zrzut ekranu z Facebooka i z serwisu X. Czerwone przekreślenia dodane przez AFP 23/07/2024 r.

Ale wypowiedź Kamali Harris została wyrwana z kontekstu. 

Harris udzieliła wywiadu telefonicznego w programie radiowym „The Morning Hustle” 1 marca 2022 r., czyli niecały tydzień po inwazji Rosji na Ukrainę (zarchiwizowany link tutaj).

Dziennikarz mówi o Ukrainie i prosi Harris, aby „wyjaśniła sytuację językiem przystępnym dla ludzi, którzy nie rozumieją, co się dzieje i jak może to bezpośrednio wpłynąć na obywateli Stanów Zjednoczonych”. 

Wiceprezydent USA Kamala Harris, która spotkała się z prezydentem Ukrainy Wołodymirem Zełenskim na kilka dni przed inwazją Rosji, dodała jeszcze, że rosyjska agresja „jest sprzeczna ze wszystkim, o co walczymy”. 

Następnie wyjaśniła pojęcie suwerenności, stwierdzając, że Stany Zjednoczone sprzeciwiają się decyzji, którą podjęła Rosja o wtargnięciu „na Ukrainę przy użyciu siły militarnej, niczym nie sprowokowana i bez żadnego uzasadnienia innego niż wykorzystanie swojej mocy w celu przejęcia innego kraju”. 

Wspomniała także o sankcjach, określając je jako sposób „zmuszający Rosję do zapłacenia ceny finansowej do tego stopnia, że będziemy mogli wywrzeć realny wpływ, wyrządzić realne szkody jej gospodarce w wyniku jej niewłaściwego zachowania, które skutkuje śmiercią niewinnych ludzi”.

Harris szerzej wypowiadała się na temat Ukrainy podczas  całej swojej kadencji na stanowisku wiceprezydenta, m.in. podczas kilku spotkań z Zełenskim (zarchiwizowany link tutaj ).

Na przykład w swoich uwagach z 15 czerwca 2024 roku przed spotkaniem z ukraińskim prezydentem Harris potwierdziła wsparcie USA dla rozdartego wojną kraju, omówiła zakres udzielanej pomocy i ówczesne wydarzenia, w tym rosyjski atak rakietowy na Charków i ostrzał na obiekty energetyczne Ukrainy (zarchiwizowany link tutaj).

Harris posiada prawo do kandydowania na urząd prezydenta w USA 

Posty poddające w wątpliwość prawo do kandydowania senatorki na urząd prezydencki USA pojawiły się wśród użytkowników mediów społecznościowych w Stanach Zjednoczonych na  X, Facebooku, Instagramie, Threads a także na TikTok-u zaledwie kilkanaście godzin po tym jak Biden ogłosił swoją decyzję o rezygnacji z kandydowania w wyborach i poparł wiceprezydentkę Kamalę Harris jako nową kandydatkę Partii Demokratycznej na najwyższy urząd w USA (zarchiwizowane linki tutaj i tutaj).

Polskojęzyczny użytkownik w poście na Facebooku opublikowanym 22 lipca 2024 r. napisał, że Kamala Harris nie jest „urodzoną obywatelką” USA i „w związku z tym nie kwalifikuje się na urząd prezydenta”. Podkreślił, że „jej ojciec był (i jest) obywatelem Jamajki, jej matka była Hinduską i w chwili narodzin Harris w 1964 r. żadne z nich nie było naturalizowanym obywatelem USA.”

Podobne argumenty przytaczali użytkownicy Telegrama (tutaj i tutaj), którzy również powoływali się na „Art. II konstytucji (który) stanowi, że „[żadna] osoba poza urodzonym obywatelem (…) nie może kwalifikować się na urząd Prezydenta”.  

Image
Zrzuty ekranu z Telegrama i Facebooka. AFP/23.07.2024 r. Czerwone przekreślenia pochodzą od AFP

Niektórzy użytkownicy serwisu X, powoływali się na Johna Eastmana, amerykańskiego prawnika, który usłyszał zarzuty dyscyplinarne w związku ze staraniami o unieważnienie wyników wyborów prezydenckich w 2020 r.  „'Według konstytucjonalisty, doktora Johna Eastmana z Claremont Institute (opinia, którą podzielam wraz z wieloma innymi prawnikami), Kamala Harris nie kwalifikuje się do sprawowania funkcji prezydenta na mocy 12. poprawki'” – czytamy we wpisie z 21 lipca. 

AFP i inne organizacje fact-checkingowe obaliły podobne twierdzenia już w 2020 roku po tym, jak Biden wybrał Harris na wice-prezydentkę.

Wyjaśniamy co mówi amerykańska konstytucja na temat biernego prawa wyborczego. 

Artykuł 2, sekcja 1 Konstytucji mówi, że „żadna osoba z wyjątkiem urodzonego obywatela lub obywatela Stanów Zjednoczonych” nie może ubiegać się o prezydenturę (zarchiwizowany link tutaj). Osoba ta musi również mieć co najmniej 35 lat i mieszkać w Stanach Zjednoczonych od co najmniej 14 lat.

Harris urodziła się w Oakland w Kalifornii (zarchiwizowany link tutaj) - i dzięki temu może ubiegać się o urząd.

David Super, profesor prawa i ekonomii na Uniwersytecie Georgetown (zarchiwizowany link tutaj), powiedział w 2020 r., że 12. poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych stanowi: „Żadna osoba konstytucyjnie niekwalifikująca się na urząd prezydenta nie może kwalifikować się na urząd wiceprezydenta Stanów Zjednoczonych”. 

Niektóre posty używały wobec Harris obraźliwego terminu w języku angielskim „anchor baby” (anchor znaczy kotwica), który nawiązuje do popularnego w USA mitu, mówiącego, że nowo przybyli imigranci rodzą dzieci w Stanach Zjednoczonych po to, by uzyskać prawo pobytu i w ten sposób 'zakotwiczyć' się tym kraju (zarchiwizowany link tutaj).

Według Soni Canzater, adiunkta w O'Neill Institute for National and Global Health Law w Georgetown University Law Center, nie zmieniłoby to jej prawa do kandydowania (zarchiwizowany link tutaj).

Wątpliwości na temat rasy i pochodzenia etnicznego Harris

Po wycofaniu się Bidena 21 lipca 2024 roku, do sieci powróciły dociekania na temat „Hinduskiego i Afrykańskiego” pochodzenia Harris, która miałaby celowo „przedstawiać się jako czarnoskóra kandydatka, realizując iluzoryczny parytet obowiązujący w Partii Demokratycznej tzw. DEI (skrót od angielskich słów: diversity  – różnorodność, equity  – równe szanse oraz inclusion  – włączenie), częsty cel oskarżeń ze strony Republikanów  (zarchiwizowany link tutaj).

Polski użytkownik X napisał w komentarzu, że „Kamala nie jest czarna”.  Inny użytkownik X (screen poniżej ) podzielił się publikacją z 2023 roku amerykańskiego użytkownika, który napisał wówczas że „do 2020 roku, Kamala Harris identyfikowała się jako osoba pochodzenia indyjskiego, póki nie doszła do wniosku, że bardziej jej się opłaca politycznie bycie czarnoskórą”.   

Image
Zrzut ekranu z serwisu X. AFP/ 24.07.2024 r. Czerwone przekreślenia dodane przez AFP

W artykułach prasowych Harris określano wymiennie jako czarnoskórą lub azjatycko-amerykańską, przywołując jej różne korzenie. W 2020 roku organizacje fakt-checkingowe obaliły twierdzenia, że„zmieniła” swoją tożsamość etniczną.

W swoje książce z 2019 roku „The Truths We Hold”, przetłumaczonej na język polski „Prawda która nas niesie” Harris pisze, że wychował ją ojciec ekonomista z Jamajki i matka, badaczka nad nowotworami, która do Stanów przyjechała z Indii (zarchiwizowane linki tutaj, tutaj)

Jej ojciec, Donald Harris, jest emerytowanym profesorem Uniwersytetu Stanforda, który był aktywnym działaczem na rzecz praw obywatelskich (zarchiwizowane tutaj, tutaj).

Image
Zdjęcie z kwietnia 1965 r. udostępnione AFP dzięki uprzejmości Kamali Harris 16 listopada 2020 r. przedstawia Donalda Harrisa z córką na rękach, w Berkeley w Kalifornii (Courtesy of Kamala Harris / Handout)

Wiceprezydentka kilkakrotnie udostepniła posty ze zdjęciami swojej matkiSzjamali Gopalan Harris, która zmarła na raka w 2009 roku (zarchiwizowane linki tutaj, tutaj).

Seksistowskie przekłamania wymierzone w Kamalę Harris 

Jak piszemy w artykule AFP (zarchiwizowany link), po tym, jak prezydent Joe Biden wycofał się z wyścigu o fotel prezydencki i poparł Harris, pierwszą czarnoskórą, południowoazjatycką, kobietę wiceprezydent w historii USA, która ma szansę zdobyć nominację swojej partii, aby zmierzyć się z Donaldem Trumpem w listopadzie 2024 r., w Internecie pojawiła się lawina mizoginistycznych i seksistowskich przekazów na temat Harris (zarchiwizowany link).

W niektórych postach w mediach społecznościowych pojawiły się sugestie, że kariera Harris w amerykańskiej polityce rozpoczęła się po jej krótkim związku w latach 90 z byłym burmistrzem San Francisco Willie Brownem.

Na platformie X ponownie było udostępniane przerobione zdjęcie Harris, na którym rzekomo pozuje obok finansisty i skazanego przestępcy seksualnego Jeffreya Epsteina. Zdjęcie wyszukaliśmy przy pomocy technik odwrotnego wyszukiwania obrazem, i mogliśmy w naszej weryfikacji wykazać, że zostało sfałszowane poprzez wklejenie twarzy Epsteina w miejsce męża Harris, Douglasa Emhoffa.

„To ważne, aby nazwać te wszystkie narracje i kłamstwa tym czym rzeczywiście są: próbą podważenia publicznego urzędu silnej kobiety ze względu na jej płeć, pochodzenie, kolor skóry” – skomentowała Nina Yankovic, współzałożycielka organizacji przeciwdziałającej dezinformacji w USA American Sunlight Project.

Więcej weryfikacji AFP o wyborach w USA w 2024 roku można znaleźć tutaj.

Zastanawiasz się czy informacja jest prawdziwa? Napisz do nas. Sprawdzimy

Skontaktuj się z nami