Pałac Kultury z napisem „Byle nie Trzaskowski”? To jest fotomontaż

  • Opublikowano 31/05/2025, 19:59
  • Zaktualizowane w 31/05/2025, 20:00
  • Przeczytasz w ciągu 3 minut
  • Autor: Maja CZARNECKA, AFP Polska
Zaledwie kilka godzin przed drugą turą wyborów prezydenckich w Polsce tysiące użytkowników mediów społecznościowych udostępniało sfabrykowane zdjęcie przedstawiające gigantyczny slogan wymierzony w Rafała Trzaskowskiego, kandydata rządzącej Platformy Obywatelskiej (PO) i prezydenta Warszawy, rzekomo widniejący na fasadzie Pałacu Kultury i Nauki (PKiN) w Warszawie. Posty sugerowały, że nawet w stolicy, bastionie PO, mieszkańcy wolą zagłosować na jego rywala z Prawa i Sprawiedliwości (PiS) Karola Nawrockiego. Jednak oryginalne zdjęcie pochodzi co najmniej z 2024 roku i nie widnieje na nim taki slogan. Przedstawiciele PKiN przekazali AFP, że przed wyborami na budynku nie pojawił się żaden taki napis. 

„Pałac też przemówił: #ByleNieTrzaskowski” –  napisał 30 maja 2025 w poście poseł PiS-u Michał Woś, dołączając zdjęcie Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie z ogromnym napisem przeciwko Trzaskowskiemu wyświetlonym na fasadzie budynku.  

„Nawet Warszawa się budzi. Pełna mobilizacja ! Zwyciężymy” – napisał na Facebooku w poście inny polityk PiS-u europoseł Jacek Ozdoba, 30 maja 2025 r. 

Post Michała Wosia zyskał ponad 4 tysiące udostępnień i dziesiątki tysięcy reakcji. W komentarzach użytkownicy pisali  „Brawo”, inni wyrażali przekonanie, że być może mieszkańcy Warszawy naprawdę zmienili swoje nastawienie do swojego prezydenta miasta: „Nawet Warszawa ma dość Trzaskowskiego”,  „To robi naprawdę duże wrażenie. Warszawa się budzi nareszczcie piękny widok” – pisali. Inni po prostu udostępniali zdjęcie dodając uśmiechnięte emotikony. 

Image
Zrzuty ekranu z mylących wpisów na Facebooku i X. Przekreślenia dodane przez AFP 31/05/2025 r.

Ta sama grafika była również bardzo popularna na .

Jednym z pierwszych przykładów publikacji zdjęcia w tej formie na jaki natknęliśmy się jest publikacja z 30 maja 2025 roku na blogu Lega Artis, której szereg treści wcześniej wiele razy sprawdzaliśmy tutaj i tutaj. Pojawiło się ono również 30 maja na koncie o nazwie Supermeming na platformie X, znanym z politycznych memów i którego słabo widoczne logo można  zauważyć w viralowych postach na Facebooku. 

Jednakże to nie jest prawdziwe zdjęcie i nie zostało zrobione w ostatnich dniach kampanii wyborczej.

Fotomontaż na bazie zdjęcia z 2024 roku

Odwrócone wyszukiwanie obrazem w Google doprowadziło nas do artykułu na blogu o książkach z 2 czerwca 2024 roku z dokładnie tym samym zdjęciem Pałacu Kultury, ale bez żadnego napisu wyświetlonego na budynku. Zdjęcie nie ma podpisu, ale wpis na blogu dotyczy targów książki, które odbyły się w Warszawie pod koniec maja 2024 r.

Dwa napisy o treści „W drodze na Pałac” są widoczne na zdjęciu po obu stronach głównego wejścia do pałacu, od strony ulicy Marszałkowskiej. Wskazuje to, że zdjęcie zostało zrobione w czasie trwania wystawy o tym tytule, która rozpoczęła się 18 maja 2024 roku, podczas 20. edycji Nocy Muzeów, i zakończyła się 9 czerwca 2024 roku.

Dziennikarka AFP sprawdziła na miejscu, jak wygląda główne wejście do pałacu rano 31 maja 2025 roku i nie znalazła żadnego śladu napisu „W drodze na Pałac”.

Oprócz hasła przeciwko Trzaskowskiemu, reszta zdjęcia na blogu jest dokładnie taka sama jak zdjęcie krążące przed drugą rundą. To dowodzi, że fotomontaż krążący w maju 2025 roku został wykonany na podstawie starego zdjęcia pochodzącego z 2024 roku.

Świadczą o tym następujące szczegóły: tarcza zegara na pałacu jest ustawiona na tę samą godzinę, napisy są takie same po obu stronach wejścia, i dokładnie ten sam snop światła widoczny jest po lewej stronie budynku, co  zaznaczyliśmy na zielono poniżej.

Image
Po lewej stronie, fotomontaż, z postów z maja 2025 roku. Po prawej, oryginalne zdjęcie, bez hasła, pochodzące z bloga mojepodrozeliterackie. AFP 31.05.2025 r.

Pałac dementuje: nie było iluminacji   

Skontaktowaliśmy się z Pałacem. Dorota Zmarzlak, członek Zarządu PKiN, powiedziała AFP w rozmowie telefonicznej 31 maja , że „to zdjęcie to fotomontaż”.  „Nie mieliśmy żadnej takiej  iluminacji na budynku...  Monitorujemy budynek 24 godziny na dobę i niczego takiego po prostu nie było. Nawet całkiem teoretycznie rozważając, z punktu widzenia technicznego byłoby praktycznie niemożliwe rzucenie takiego napisu bez odpowiedniego sprzętu, zasilania itd ” – dodała. 

W piatek wieczór, 30 maja, budynek był oświetlony na pomarańczowo, co jest widoczne na stronie Pałacu na Facebooku z okazji Dnia Stwardnienia Rozsianego. 

Hasło „Byle nie Trzaskowski”, używane m.in. przez kibiców Legii, stało się popularnym sloganem przeciwników Rafała Trzaskowskiego i przeszło również do mediów społecznościowych (zarchiwizowany link).

Zastanawiasz się czy informacja jest prawdziwa? Napisz do nas. Sprawdzimy

Skontaktuj się z nami