Nagranie płonącej kopuły nie ma związku z pożarem meczetu w Hiszpanii w lipcu 2025 roku
- Opublikowano 19/08/2025, 10:24
- Przeczytasz w ciągu 6 minut
- Autor: AFP Brazylia
- Tłumaczenie: Maja CZARNECKA , AFP Poland
Copyright © AFP 2017-2025. Jakiekolwiek komercyjne wykorzystywanie powyższych treści wymaga subskrypcji serwisu. Więcej informacji znajdą Państwo pod tym linkiem.
„Hiszpanie podpalili islamski meczet Piera zaledwie dzień po jego otwarciu” – napisał użytkownik Facebooka w połowie lipca publikując filmik na którym widać płonącą kopułę meczetu. „Nic dziwnego. Oni palą nam kościoły. Hiszpanie nie wytrzymują. Podpalili meczet w Barcelonie” – dodała użytkowniczka. „Rekonkwista” – napisał użytkownik platformy X w opisie do filmu twierdząc, że przedstawia pożar w Barcelonie. Jego publikacja z 14 lipca zyskała 551 udostępnień, 4 tys reakcji i 150 tys wyświetleń.
Podobne posty z tym samym filmem pojawiły się również w wielu innych językach między innymi w języku portugalskim, francuskim, niemieckim, hiszpańskim i angielskim. W postach film opatrzony jest napisem w języku angielskim: „Hiszpanie palą islamski meczet Piera w Barcelonie.”
Do sieci trafiły po tym, jak hiszpańskie media poinformowały, że 12 lipca pożar zniszczył meczet w hiszpańskiej miejscowości Piera w prowincji Barcelona. Do zdarzenia, które nie spowodowało żadnych ofiar, doszło w nocy (zarchiwizowany link tutaj).
Media cytowały 13 lipca wypowiedź minister spraw wewnętrznych i bezpieczeństwa publicznego regionu Katalonii Núrii Parlon, która przekazała, że „wszystko w śledztwie wskazuje” na to, że pożar ten był wynikiem „podpalenia”. Parlament Katalonii 17 lipca potępił incydent. Zapytana przez AFP regionalna policja Katalonii przekazała 18 sierpnia: „To było podpalenie i nadal prowadzimy dochodzenie w celu ustalenia sprawcy lub sprawców” (zarchiwizowane linki tutaj, tutaj).
Jednak film opublikowany w mediach społecznościowych nie ma związku z tym pożarem, co wskazujemy poniżej.
W tym samym czasie w innej częsci Hiszpanii, w miejscowości Torre Pacheco, po napaści 9 lipca na 68-letniego mężczyznę, który oświadczył, że został zaatakowany bez powodu przez trzech młodych mężczyzn pochodzenia północnoafrykańskiego, wybuchły anty-migranckie protesty.
Dwa dni później władze miasta, zarządzanego przez prawicową Partię Ludową (PP), zorganizowały demonstrację „przeciwko brakowi bezpieczeństwa”, która miała mieć charakter pokojowy, ale szybko przerodziła się w zamieszki z udziałem skrajnie prawicowych grup głoszących hasła wrogie imigrantom (zarchiwizowany link tutaj).
Zamieszki wywołalo nagranie w sieci, jak się poźniej okazało bez związku z napaścią. Trwały one przez kilka nocy w trakcie których kilka osób odniosło lekkie obrażenia, pomimo wysłania na miejsce dodatkowych sił policyjnych. Łącznie aresztowano 14 osób, w tym trzy podejrzane o udział w napaści na emeryta. (zarchiwizowany link tutaj).
„Zarówno emeryt, jak i policja później stwierdzili, że nagranie nie miało związku ze zdarzeniem, ale apele w mediach społecznościowych o znalezienie i zaatakowanie sprawców szybko się mnożyły.” – napisało BBC.
Te akty przemocy na tle rasowym, które wstrząsnęły Torre Pacheco, położonym w pobliżu Murcji – gdzie około 30% z 40 000 mieszkańców to ludność napływowa, – ilustrują sposób, w jaki dezinformacja w Internecie podsyca ksenofobiczne wypowiedzi i antyimigranckie nastroje, co opisaliśmy w artykule AFP (zarchiwizowany link tutaj).
Pożar meczetu w Indonezji w 2022 roku
Wyszukaliśmy nagranie za pomocą technik odwrotnego wyszukiwania obrazów, dzięki czemu udało nam się dotrzeć do identycznego wideo opublikowanego 20 października 2022 roku na Tik Toku przez indonezyjski portal informacyjny tribuncirebon.com (zarchiwizowany link tutaj).
W opisie w języku indonezyjskim czytamy: „Pożar ogarnął kopułę meczetu Centrum Muzułmańskiego w Dżakarcie”.
Ten sam półksiężyc na kopule, drzewa po lewej stronie kadru i kolorowy fragment muru świadczą o tym że są to te same nagrania (poniżej).
Wyszukiwanie według słów kluczowych„meczet”, „pożar” i „Dżakarta” w Google pozwoliło nam znaleźć artykuły w języku polskim opublikowane w październiku 2022 r., które informują o pożarze meczetu w stolicy Indonezji, który miał miejsce 19 października, i wskazują, że płomienie spowodowały zawalenie się remontowanej kopuły, nie powodując ofiar śmiertelnych tutaj,tutaj,tutaj (zarchiwizowane linki tutaj, tutaj, tutaj).
Obecni na miejscu dziennikarze AFP również zarejestrowali moment zawalenia się kopuły (zarchiwizowany link tutaj).
W udostępnianym w lipcu filmie, w 10 sekundzie pojawiają się u dołu kadru dwa zdjęcia pokazujące jakieś wnętrze. Wyszukanie grafik według słów kluczowych „piera”, „mezquita” w Google doprowadziło nas do wielu artykułów w mediach hiszpańskich z identycznymi zdjęciami wnętrza meczetu, między innymi w publikacji ze zdjęciami sprzed i po pożarze w Peira.
Zestawienie zdjęć wnętrza meczetu w Piera z dostępnymi na Google Maps zdjęciami meczetu w Dżakarcie wskazuje na to że kształty i wielkości budynków są diametralnie różne.
Widać to również przy zestawianie budynku z filmu ze zdjęciem opublikowanym przez władze miasta Piera w komunikacie prasowym na temat pożaru meczetu: kształt budynku meczetu w Piera, który nie posiada charakterystycznej dla meczetów kopuły lecz półokrągły dach (poniżej), całkowicie różni się od kopuły budynku widocznego w wiralowych filmach (zarchiwizowany link tutaj).
Przy okazji głośnych wydarzeń lub klęsk żywiołowych zdarza się często, że powiązane tematycznie sensacyjne zdjęcia lub filmy wyrwane są oryginalnego kontekstu przez media społecznościowe, czasami w celu manipulowania wydarzeniami lub wywoływania większego zaangażowania u odbiorców (tutaj, tutaj, tutaj).
Zastanawiasz się czy informacja jest prawdziwa? Napisz do nas. Sprawdzimy
Skontaktuj się z nami
