Uwaga, to zdjęcie matki z dzieckiem na chwilę przed egzekucją w Sudanie zostało wygenerowane przez AI
- Opublikowano 28/11/2025, 17:23
- Przeczytasz w ciągu 3 minut
- Autor: Dounia MAHIEDDINE, AFP Francja
- Tłumaczenie: Maja CZARNECKA , AFP Poland
Copyright © AFP 2017-2025. Jakiekolwiek komercyjne wykorzystywanie powyższych treści wymaga subskrypcji serwisu. Więcej informacji znajdą Państwo pod tym linkiem.
Od 2023 roku Sudan pogrążony jest w wyniszczającej wojnie domowej między armią rządową a siłami paramilitarnymi Rapid Support Forces (RSF), która pochłonęła dziesiątki tysięcy ofiar. Pod koniec października siły RSF zdobyły miasto Al-Faszir, bastion armii w zachodniej części kraju. Krótko po tym w internecie pojawiło się wiele autentycznych zdjęć i filmików obrazujących przemoc wobec cywilów, jednak obraz rzekomo przedstawiający sudańską matkę chroniącą swojego syna w cieniu dwóch uzbrojonych mężczyzn chwilę przed egzekucją został wygenerowany za pomocą sztucznej inteligencji, ustaliła agencja AFP.
„W Sudanie islamscy barbażyńcy masowo mordują kobiety i dzieci” – czytamy w poście zamieszczonym 29 października na Facebooku wraz z kolorową grafiką na pierwszy rzut oka wyglądającą na zdjęcie z egzekucji kobiety i dziecka. Widzimy na niej siedzącą w pustynnym krajobrazie kobietę trzymającą w ramionach dziecko, a przed nimi cienie dwóch uzbrojonych mężczyzn.
„Sudan - Ludobójstwo chrześcijan przez islamistów ” – napisał w języku angielskim w opisie do tej samej grafiki Dominik Tarczyński, europoseł PiS. Jego post na platformie X zyskał 6,9 tys. udostępnień.
Użytkowniczka Facebooka napisała, że zdjęcie zostało zrobione „na sekundę przed egzekucją matki i dziecka, których jedynym grzechem jest to, że nie są muzułmanami”.
Grafikę udostępniali masowo użytkownicy mediów społecznościowych na całym świecie w wielu językach, m.in po angielsku, francusku, grecku lub po arabsku.
Jednakże przeprowadzona przez agencję AFP weryfikacja wykazała, że obraz powstał przy użyciu sztucznej inteligencji.
Niespójności wizualne na poziomie cieni
Przyjrzeliśmy się bliżej grafice i zauważyliśmy już na pierwszy rzut oka szereg wizualnych nieścisłości, typowych dla treści wygenerowanych przez sztuczną inteligencję, głównie w obrębie cieni. Dokładna analiza zdjęć jest kluczowym narzędziem do ustalenia jego autentyczności.
Po pierwsze, domniemana osoba robiąca zdjęcie powinna być zwrócona twarzą do kobiety (na to wskazywałby kąt zdjęcia). Można by oczekiwać, że cień fotografującego również pojawi się na zdjęciu. Gdyby jeden z dwóch uzbrojonych mężczyzn zrobił zdjęcie, kąt ujęcia nie byłby wypośrodkowany.
Organizacja fact-checkingowa Lead Stories, w swojej weryfikacji, zauważyła również, że na zdjęciu występują nierzeczywiste linie cieni: padający cień sylwetek mężczyzn i cienie w szczelinach skał nie są ze sobą spójne, jakby światło słoneczne padało jednocześnie z dwóch różnych kątów – co oczywiście jest niemożliwe.
Ponadto, za kobietą i dzieckiem nie widać żadnego cienia – co jest nienaturalne.
Dotarliśmy do źródła grafiki
Zauważyliśmy, że na grafice widnieje następujący znak wodny „@khoubaib.bz”.
Wyszukiwanie online tej frazy zaprowadziło nas do profilu na Instagramie, który w opisie zawiera informację iż autor jest twórcą AI „Creative AI Specialist” (zarchiwizowany link tutaj).
To konto regularnie publikuje sztucznie wygenerowane grafiki. Zdjęcie, które stało się viralem, to w rzeczywistości zrzut ekranu z filmu, do którego dołączono notatkę informującą, że zostało stworzone przy użyciu narzędzi sztucznej inteligencji.
Trwająca dwa lata wojna między armią rządową a siłami paramilitarnymi Rapid Support Forces (RSF) toczyła się o kontrolę obszarów wokół miasta Al-Faszir, bastionu armii, w wyniku starć setki tysięcy cywilów jest narażonych na głód, brak opieki zdrowotnej i brak bezpieczeństwa.
ONZ podaje, że od 26 października 2025 roku z Al-Faszir uciekło ponad 65 000 osób, ale dziesiątki tysięcy wciąż pozostają w oblężeniu (zarchiwizowany link tutaj). Około 260 000 osób przebywało w mieście przed ostateczną ofensywą RSF.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaapelowała 29 października o „zawieszenie broni” w Sudanie po tym, jak pojawiły się doniesienia o ponad 460 zgonach w szpitalu położniczym w Al-Faszir.
Konflikt w Sudanie pochłonął dziesiątki tysięcy ofiar śmiertelnych i zmusił do przesiedlenia prawie 12 milionów osób (zarchiwizowany link tutaj).
Zastanawiasz się czy informacja jest prawdziwa? Napisz do nas. Sprawdzimy
Skontaktuj się z nami
