Pielęgniarka przygotowuje szczepionkę przeciwko Covid-19, fot. Frank Augstein. (AFP / Frank Augstein)

Pogłoski o znikającej igle w trakcie szczepienia są nieprawdziwe

Tysiące udostępnień miał na Facebooku materiał, w którym widać pielęgniarkę szczepiącą lekarza przeciwko Covid-19. Internauci wyśmiewali wideo, ponieważ zauważyli, że w strzykawce brakuje igły. Jak wyjaśnia BBC, szczepienie zostało wykonane przy użyciu bezpiecznej strzykawki, której igła chowa się w jej korpusie. Strzykawki te rekomenduje Światowa Organizacja Zdrowia (WHO).

„Była igła, igły nie ma” – czytamy w publikacji na Facebooku udostępnionej 21 grudnia (12). Wideo to fragment materiału BBC na temat szczepionek przeciwko Covid-19. Na nagraniu, które trwa zaledwie 23 sekundy, widać pielęgniarkę, która szczepi lekarza strzykawką w ramię, po czym widać, że w strzykawce brakuje igły. Post był udostępniany ponad 7 tys. razy.  

Image

Zrzut ekranu z Facebooka z 28 grudnia 2020 roku

Pod nagraniem pojawiło się wiele komentarzy wątpiących w jego prawdziwość. „Nie rozumiem medyków. Sprzedają się za kasę i robią z siebie idiotów, podważając cały swój autorytet, jaki udało im się wypracować”; „szopka”; „Nie wiem, po co ten cyrk” – pisali (pisownia oryginalna).  

Wideo było również udostępniane w języku angielskim, hiszpańskim i serbskim. Stało się popularne ze względu na wzrost liczby wpisów w mediach społecznościowych dotyczących szczepień. Zbiegło się to również w czasie z dostawą pierwszych szczepionek przeciwko chorobie Covid-19, z powodu której zmarło ponad 1,76 mln ludzi na całym świecie.

Reportaż BBC 

Brytyjska stacja telewizyjna BBC wyemitowała to nagranie 17 grudnia. Reportaż dotyczył szczepień brytyjskich pracowników opieki zdrowotnej w Wielkiej Brytanii. Fragment materiału w lepszej jakości można obejrzeć na Twitterze Alistaira Colemana, dziennikarza tej stacji.   

Stacja BBC odniosła się do całej sytuacji 20 grudnia i wyjaśniła sprawę w swoim artykule. „Materiał BBC News jest udostępniany w mediach społecznościowych jako „dowód” na to, że szczepionki Covid-19 są fałszywe, a sceny, które pokazują zaszczepione osoby zostały zainscenizowane” – czytamy w nim. Dalej BBC wyjaśnia, że w nagraniu brytyjskiej stacji pracownicy opieki zdrowotnej używają „bezpiecznych strzykawek (ang. safety syringe), w których igła po użyciu chowa się do korpusu urządzenia”. Stacja wyjaśnia też, że tego typu strzykawki są używane w medycynie od ponad 10 lat i mają ochronić personel medyczny oraz pacjentów przed zakażeniami i zranieniem się igłą.  

Bezpieczne strzykawki 

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca stosowanie strzykawek ze wsuwanymi igłami już od 2015 r. Proponowała, by przejść na takie strzykawki do 2020 rokuWskazywała, że strzykawki są bezpieczne, nie tylko dlatego że są jednorazowe, ale też mogą zmniejszyć przenoszenie się chorób z zanieczyszczonego sprzętu i pozwalają zaoszczędzić czas, który poświęca się na mycie i odkażanie sprzętu.  

„Igła w takich strzykawkach chowa się w jej korpusie. Mechanizm ten zabezpiecza przed zranieniem się” – czytamy na stronie WHO.  

Retractable Technologies, Inc, jeden z producentów takich strzykawek, wyjaśnia na swojej stronie, jak działa ich produkt: „Igła jest automatycznie wciągana bezpośrednio od pacjenta do korpusu strzykawki, gdy uchwyt tłokowy jest całkowicie wciśnięty. Wstępne, automatyczne wciąganie praktycznie eliminuje narażenie na kontakt z zanieczyszczoną igłą, skutecznie zmniejszając ryzyko skaleczenia się”. 

Pierwsze szczepienia przeciwko Covid-19 

Pierwszym europejskim krajem, który rozpoczął szczepienia swoich obywateli była Wielka Brytania (8 grudnia). Szczepienia własną szczepionką Sputnik V trzy dni wcześniej rozpoczęła natomiast Rosja. Do tych krajów dołączyły Stany Zjednoczone i Kanada

Szczepienia w niemal wszystkich krajach Unii Europejskiej rozpoczęły się w niedzielę 27 grudnia. Niektóre kraje, takie jak Węgry, Słowacja i Niemcy rozpoczęły szczepienia już w sobotę – dzień przed oficjalnym rozpoczęciem.  

Jak informuje PAP, pierwsza dostawa szczepionek do Polski dotarła z belgijskiego magazynu firmy Pfizer w piątek, a kolejna w poniedziałek 28 grudnia. W Polsce szczepienia rozpoczęły się w niedzielę. W pierwszej kolejności szczepieni są pracownicy ochrony zdrowia (lekarze i pielęgniarki, ale także farmaceuci), pracownicy Domów i Ośrodków Pomocy Społecznej. W następnej kolejności są seniorzy, służby mundurowe i nauczyciele. Według rządu zapisy na szczepienia dla osób spoza grup priorytetowych rozpoczną się 15 stycznia.  

Do końca stycznia do Polski powinno trafić 1,5 mln dawek szczepionek.  

Nagranie zweryfikował również serwis Konkret 24 oraz portal fact-checkingowy Fakenews.  

Wniosek: Nagranie nie zostało zainscenizowane. Jak wyjaśnia brytyjska stacja telewizyjna BBC do szczepienia pielęgniarka użyła tzw. bezpiecznej strzykawki, której igła po zastrzyku chowa się w korpusie urządzenia. Są one rekomendowane przez WHO już od 2015 roku. 

Zastanawiasz się czy informacja jest prawdziwa? Napisz do nas. Sprawdzimy

Skontaktuj się z nami