
Nie, te czołgi nie jadą na granicę z Rosją, tylko na zachód, na coroczne manewry wojskowe
- Ten artykuł jest starszy niż rok.
- Opublikowano 12/05/2022, 16:25
- Przeczytasz w ciągu 6 minut
- Autor: Jan RUSSEZKI, AFP Niemcy, AFP Polska
- Tłumaczenie: Maja CZARNECKA
Copyright © AFP 2017-2025. Jakiekolwiek komercyjne wykorzystywanie powyższych treści wymaga subskrypcji serwisu. Więcej informacji znajdą Państwo pod tym linkiem.
„Finlandia przemieszcza swój sprzęt wojskowy na wschodnią granicę. Mieszkańcy Tampere (Finlandia) odnotowują transfer sprzętu wojskowego na granicę z Moskwą. Są to głównie czołgi Leopard” – czytamy w poście na Facebooku z 4 maja 2022 roku. To samo nagranie z opisem, że „Finlandia przerzuca wojsko na granicę z Rosją”, opublikowane na jednej ze stron z informacjami o Ukrainie, obejrzało ponad 10 tysięcy użytkowników Facebooka. W nagraniu słychać głos mężczyzny, który mówi po fińsku: „na wschodniej granicy robi się coraz ciaśniej”. W żadnym momencie nagrania nie widać żołnierzy.

Nagranie udostępniali użytkownicy Facebooka (1), Twittera ( 1, 2 ) i Telegrama ( 1) również w innych językach niż polski, m.in. po niemiecku i fińsku. Tylko ten link do publikacji w języku polskim zyskał, według narzędzia CrowdTangle do pomiaru zasięgu postów, 51 udostępnień.
Nagranie sprawdzili dziennikarze AFP w Niemczech.
W dyskusji pod filmem dominują wyrazy zrozumienia dla Finlandii „Finowie mądry naród nie pozwolą kacapom na ataki” – napisał ktoś. (kacapy to pogardliwe określenie Rosjan przyp. red.) „Pragniesz pokoju, gotuj się do wojny. "Przezorny zawsze zabezpieczony.” – dodał ktoś. Jeden z komentujących przestrzegł przed fałszywą informacją: „Fake news i sianie paniki, wywożone czołgi były, ale nie na granicę z Rosją tylko na zachód do Niinisalo w ramach ćwiczeń bojowych Arrow 2022.” – napisał.
Po napaści Rosji na Ukrainę 24 lutego 2022 r. Szwecja i Finlandia zmieniły swoje dotychczasowe stanowisko w kwestii wejścia do NATO i dążą do szybkiego przystąpienia do sojuszu północnoatlantyckiego (1, 2, 3 ). Prezydent Finlandii Sauli Niinisto i premier Sanna Marin stwierdzili 12 maja w Helsinkach, że „Finlandia musi bezzwłocznie ubiegać się o członkostwo w NATO”. Jest ono popierane przez zdecydowaną większość społeczeństwa. Moskwa odpowiedziała na te dążenia groźbami . Finlandia w dużej części graniczy z Rosją. Prezydent Rosji Władimir Putin wielokrotnie wymieniał ekspansję NATO na wschód jako jedną z przyczyn inwazji na Ukrainę. I właśnie w tym kontekście pojawiło się wideo przedstawiające rzekomy transport fińskich czołgów na granicę z Rosją.
Film pokazuje skład pociągu z czołgami i wozami opancerzonymi, bez daty, ani dokładnej lokalizacji w której powstało nagranie. Wyszukaliśmy nagranie wpisując w wyszykiwarce na Facebooku słowa „Finlandia”, „granica” i „czołgi” co doprowadziło nas do kilku publikacji z tym samym filmem. W jednym z postów, z 4 maja, mowa jest o mieszkańcach miasta Tampere którzy „odnotowują transfer sprzętu wojskowego na granicę z Moskwą”. Natrafiliśmy również na artykuł weryfikacyjny niemieckiej agencji DPA, która wymieniła tę miejscowość.
Odnaleźliśmy wiadukt kolejowy, gdzie nagrano przejazd pociągu, w północno-zachodniej części miasta. Na wideo widać charakterystyczne fragmenty infrastruktury kolejowej i drogowej. Tory są na wiadukcie, pod nim biegnie ulica. Po lewej stronie pociąg mija wielopiętrowy blok mieszkalny, obok którego stoi ceglany komin. Taki budynek i wieża znajdują się przy torach kolejowych w fińskim mieście Tampere. Zdjęcia dostępne na Google Street View potwierdzają, że jest to lokalizacja, w której nagrano wideo.

Najstarsza publikacja nagrania, na jaką AFP natrafiło przeszukując media społecznościowe w różnych językach, pochodzi z 3 maja 2022 roku z kanału BelVestnik na Telegramie na którym wideo pojawiło się o godzinie 07:48. Do publikacji, która jest w języku rosyjskim dotarliśmy odczytując znak wodny widoczny na nagraniu w wielu postach.
Agencje prasowe AP i Reuters poddały weryfikacji to wideo w dniach 4 i 5 maja. Stwierdziły, że nagranie pokazuje przerzut czołgów na ćwiczenia wojskowe Arrow 22. AFP opublikowała 5 maja na swoim koncie na Twitterze relacje zdjęciowe z ćwiczeń w Finlandii. W ćwiczeniach wzięły udział dywizje partnerskie z Wielkiej Brytanii, Łotwy, Estonii i USA. O manewrach pisały również polskie media.
Ponadoto Veli-Pekka Kivimäki, specjalista w zakresie OSINT-u (Open Source Intelligence) wykładający w amerykańskiej szkole Johna Hopkinsa Kriegera , napisał na Twitterze 3 maja: „Jeśli zobaczysz nagranie czołgów poruszających się w pociągach w Finlandii, to dlatego, że jest to transport w ramach regularnie zaplanowanych, zapowiedzianych ćwiczeń (Arrow 22)" Zacytował tweeta armii fińskiej z 2 maja 2022 r., zapowiadającego rozpoczęcie ćwiczeń wojskowych. W cytowanym tweecie można zobaczyć czołgi przewożone pociągiem.
#Arrow22#harjoitus on virallisesti käynnistynyt! Viimeisetkin vaunut saapuivat illansuussa Parolasta - nyt puretaan, leiriydytään, levätään, jotta yksikköharjoittelusta saadaan huomenna kaikki irti. #maavoimat#PSPR@KarjalanPR@PorinPRpic.twitter.com/N1W0wBxuIY
— Maavoimat (@Maavoimat) May 2, 2022
Pociąg jechał na zachód, a nie na wschód
AFP wysłało wideo do rzecznika fińskich Sił Zbrojnych i poprosiło o komentarz. 10 maja 2022 roku Henrik Gahmberg napisał: „Transportowane czołgi pokazane na nagraniu są w drodze na ćwiczenia zmechanizowanych wojsk lądowych Arrow 22. Arrow to coroczne ćwiczenie wojskowe, nie odbywały się po 2019 roku ze względu na pandemię Covid-19”. Dodał że „zaplanowano je na długo przed wojną w Ukrainie, a nagranie nie ma z nią nic wspólnego”.
Jak sprawdziliśmy, ćwiczenia te odbywają się co roku. W 2019 roku, fińska armia ogłosiła w komunikacie prasowym w 2019 r, że ćwiczeniq „ Arrow 19 odbędą się w dniach 6-17 maja. Światowe i fińskie media relacjonowały to wydarzenie (1, 2, 3). Ćwiczenia odbyły się również w 2018 i 2017 roku.
Komunikat prasowy armii fińskiej z 14 kwietnia 2022 r. informuje o tegorocznych manewrach, w których podobnie jak w 2019 roku przewidziano udział około 3.400 żołnierzy i 450 pojazdów wojskowych. Część jednostek miała zostać przeniesiona do Niinisalo i sąsiedniego Kankaanpää między 26 kwietnia a 2 maja. Oba miejsca znajdują się na północny zachód od Tampere.„Pojazdy na gąsienicach będą transportowane na poligon koleją oraz lawetami. Transport może spowalniać ruch drogowy i powodować korki na drogach” – czytamy w komunikacie.
Rzecznik prasowy odniósł się również do omawianego przez nas nagrania: „Czołgi zostały przetransportowane z brygady pancernej w Parola, niedaleko Hämeenlinna, na poligon wojskowy w Niinisalo w pobliżu miasta Kankaanpää”. Parola znajduje się na południowy wschód od Tampere. Według Google Maps trasa pociągu przebiega przez Tampere. Miejsce w którym kręcono film oddalone jest od granicy z Rosją, około 270 kilometrów.
Gahmberg przekazał też w emailu do AFP: „Nie było żadnych transportów sprzętu wojskowego w kierunku granicy z Rosją! Nie ma bezpośredniego zagrożenia militarnego dla Finlandii”.
Wniosek: twierdzenie, że popularny w sieci film z transportem czołgów pokazuje przerzut fińskich sił zbrojnych na granicę fińsko-rosyjską, jest fałszywe. Transport czołgów odbywał się w ramach corocznych ćwiczeń pod nazwą „Arrow”. Analiza filmu pozwala stwierdzić, że przemieszczał się on na zachód kraju a nie na wschód – i oddalał się od granicy z Rosją. Biuro prasowe armii fińskiej przekazało AFP dementii o rzekomym przerzucie czołgów na granicę rosyjską.
Zastanawiasz się czy informacja jest prawdziwa? Napisz do nas. Sprawdzimy
Skontaktuj się z nami