Gdańsk nie przekazał pieniędzy na muzeum dowódcy UPA

„Miasto Gdańsk przekaże 1 mln zł na odbudowę muzeum dowódcy UPA Romana Szuchewycza” – czytamy w publikacji udostępnionej 1 stycznia na Facebooku. 

Zdjęcie przedstawia Aleksandrę Dulkiewicz, prezydent Gdańska, która podpisuje dokumenty razem z przedstawicielem strony ukraińskiej. Na stole widoczne są flagi Unii Europejskiej, Polski i Ukrainy. 

Podobne posty były także udostępniane na platformie X i TikToku wraz z filmem nagranym przez mężczyznę ze środka samochodu, który mówi, że „każdy, kto zna historię, wie, kim jest Roman Szuchewycz”.

Ukraińska Powstańcza Armia (UPA) wspierała siły nazistowskie w walce przeciwko siłom radzieckimi podczas II wojny światowej. Heroizacja osób związanych z UPA przez obywateli Ukrainy, takich jak Roman Szuchewycz, budzi niechęć wśród Polaków, ze względu na to, że osoby te ponoszą odpowiedzialność za masowe zbrodnie na Polakach.

Większość internautów zdawała się wierzyć twierdzeniom zawartym w poście. „Co się dzieje w tej Polsce” – napisał jeden z użytkowników. „Hańba, odwołać tę kobietę” – napisała inna osoba.

Miasto Gdańsk nie przekazało środków na muzeum dowódcy UPA. Władze miasta poinformowały nas, że środki zostały przekazane na wsparcie projektu „Unbroken” we Lwowie, którego celem jest zapewnienie opieki osobom ciężko rannym podczas wojny w Ukrainie. Zdjęcie przedstawia prezydenta Gdańska i mera Lwowa podpisujących dokumenty przekazania środków na wsparcie tego projektu. Twierdzeniu temu zaprzeczyło również muzeum dowódcy UPA oraz przedstawiciele miasta Lwowa.

Twierdzenie zostało zweryfikowane również przez inne polskie serwisy takie jak Demagog czy Konkret 24.

Image

Zrzut ekranu z Facebooka wykonany 22 stycznia 2024 roku

Gdańsk nie przekazał pieniędzy muzeum dowódcy UPA

Agencja AFP zapytała się przedstawicieli miasta Gdańsk, czy twierdzenie jest prawdziwe. „Zdjęcie i związana z nim manipulacja jest po prostu nikczemnym fake newsem” – napisała w emailu do AFP 17 stycznia 2024 roku Izabela Kozicka-Prus z biura prasowego Prezydenta Gdańska. 

Dodaje, że miasto Gdańsk nie finansowało, nie finansuje i nie zamierza finansować żadnych inicjatyw związanych z UPA.

Kozicka-Prus poinformowała nas również, że Gdańsk przekazał środki fundacji „Unbroken”, a decyzję w tej sprawie podjęła Rada Miasta Gdańska w maju 2023 roku. „Jednogłośną decyzją radnych, Gdańsk przekaże milion złotych miastu Lwów na wsparcie budowy centrum rehabilitacyjnego Unbroken dla ofiar rosyjskiej agresji na Ukrainę” – czytamy w artykule Urzędu Miejskiego w Gdańsku.

W artykule wspomniano również, że projekt wsparły również inne polskie miasta takie jak Warszawa (2 mln zł)  i Wrocław (1 mln zł) (link).

„Umowa dotycząca kwestii formalno-prawnych podpisana zastała w październiku 2023 roku, po czym nastąpiło przekazanie środków” – dodaje Kozicka-Prus. 

Zdjęcie

Dzięki metodzie odwrotnego wyszukiwania w Google, udało nam się odnaleźć oryginalną fotografię na oficjalnej stronie miasta Gdańsk. Jak czytamy w podpisie do zdjęcia, fotografia przedstawia „Podpisanie umowy między Gdańskiem a Lwowem ws. wsparcia finansowego dla projektu Unbroken”. Autorem zdjęcia jest Vlad Musienko.

W artykule możemy przeczytać, że samorządowcy z Grupy Roboczej Ukraina Europejskiego Komitetu Regionów odwiedzili Lwów w październiku. Była to ich pierwsza wizyta od czasu ataku Rosji na Ukrainę w 2022 roku.

Przedstawicielka biura prasowego prezydenta Gdańska przesłała nam list Aleksandry Dulkiewicz do mera Lwowa Andrija Sadowego z 19 maja 2023 roku, gdzie napisała, że „miasto Gdańsk pragnie przekazać środki finansowe na wsparcie rozbudowy centrum rehabilitacyjnego Unbroken” w wysokości 1 miliona zł. W liście Dulkiewicz dodaje, że „miała okazję odwiedzić centrum” oraz że była świadkiem  „niesamowitych efektów procesu leczenia i rehabilitacji poszkodowanych”.

O wizycie oraz przekazaniu pieniędzy informował mer Sadowy na na platformie X 18 października 2023 roku.

Aleksandra Dulkiewicz napisała również o projekcie Unbroken i spotkaniu z merem Lwowa na platformie X w kwietniu 2023 roku.

Centrum Unbroken we Lwowie jest placówką medyczno-rehabilitacyjną, gdzie od rosyjskiej inwazji w lutym 2022 roku przeprowadzono ponad 10 tys. operacji (link). Pomoc udzielana jest również cywilom z obrażeniami po wybuchu min, pocisków i bomb. Centrum jest odpowiedzialne zarówno za przygotowanie protez, jak i opiekę psychologiczną pacjentów.

Budynek centrum Unbroken znajduje się przy ul. Hetmana Mazepy 25 (link), a to jest 22 minuty drogi samochodem do muzeum Romana Szuchewycza, które znajduje się przy ul. 76A Bilohorscha St.

Muzeum oraz Lwów nie zgadzają się z postem

Agencja AFP skontaktowała się również z przedstawicielami Muzeum Romana Szuchewycza. „Lwowskie Muzeum Historyczne nie otrzymało żadnych funduszy od miasta Gdańska na renowację Muzeum Romana Szuchewycza” – napisała Halyna Skoropadowa 19 stycznia 2024 roku, zastępczyni dyrektora Lwowskiego Muzeum Historycznego ds. pracy naukowej i edukacyjnej. 

Również miasto Lwów nie zgadza się z przesłaniem postów na Facebooku. „To fałszywa informacja” – czytamy w emailu z 19 stycznia 2024 roku. „Środki w wysokości 1 mln zł przekazane przez miasto Gdańsk zostały wykorzystane na budowę centrum rehabilitacji Unbroken. Odpowiednia umowa została podpisana między merem Lwowa i prezydent Gdańska” – dodaje Biuro Prasowe Rady Miejskiej Lwowa.

Atak dronów na Lwów

Muzeum zostało zniszczone podczas nocnego ataku rosyjskich dronów na Lwów 1 stycznia 2024 roku. W tym czasie Ukraina informowała o „rekordowej” liczbie dronów atakujących w noc sylwestrową.

Image

Budynek Muzeum Szuchewycza po ataku dronów we Lwowie podczas rosyjskiej inwazji na Ukrainę, 1 stycznia 2024 roku (State Emergency Service of Ukrai / HANDOUT)

Jak czytamy na oficjalnej stronie muzeum, straty spowodowane zniszczeniami obliczane są na 2 mln 258 tys. hrywien (242 tys. zł). Trwa zbiórka funduszy na jego odbudowę. Według Interfax, odbudowę muzeum sfinansuje Fundacja Poroszenki.

Atak miał miejsce w dniu urodzin Stepana Bandery.

Zarówno Bandera, jak i Szuchewycz byli związani z Ukraińską Powstańczą Amią (UPA), która z pomocą nazistów walczyła z siłami radzieckimi podczas II wojny światowej. Roman Szuchewycz, dowódca Ukraińskiej Armi Powstańczej Armii we Lwowie był odpowiedzialny za organizację zabójstw niektórych polskich polityków w latach trzydziestych XX wieku. 

Więcej artykułów AFP o dezinformacji związanej z wojną w Ukrainie można przeczytać pod tym linkiem.