Pojazdy zarejestrowane na Ukrainie opłacają przejazdy na autostradach w Polsce od czerwca 2022 roku

„Pojazdy ... zarejestrowane na #Ukraina zwolnione są z opłat za przejazd. Dla przypomnienia.” – czytamy w tweecie z 14 kwietnia 2023 roku z dołączonym zdjęciem. Na nim widać kartkę formatu A4 z ogłoszeniem napisanym po polsku i ukraińsku oraz niebiesko-żółtymi flagi ukraińskie. Tweet został opublikowany przez użytkownika przedstawiającego się jako „dziennikarka” miał 341 podań dalej.

Image

Zrzut ekranu z Twittera wykonany 21 kwietnia 2023 roku przez AFP.

Pod zdjęciem napis w języku polskim: „Auta za ponad 100 tys śmigają po polskich autostradach za free bo mają ukraińskie blachy. Ale Polak jadący 20-latkiem buli po 40 zł za tę atrakcję. Na wypadek jakby ktoś zapomniał, to tak w ramach przypomnienia której kategorii jesteśmy obywatelami w swoim kraju.”

Ta sama grafika była udostępniana na Facebooku ( tutaj, tutaj), a także na Telegramie (tutaj i tutaj).

Odnaleźliśmy, dzięki funkcji odwrotnego wyszukiwania obrazem, podobne zdjęcie z tym samym ogłoszeniem o zwolnieniach z opłat na autostradzie, które zostało opublikowane na Twitterze już 15 kwietnia 2022 roku. Zdjęcie jest lepszej jakości i data pod tekstem ogłoszenia jest bardziej czytelna; możemy przeczytać, że zwolnienie obowiązuje ono „do 30.04.2022 r.”

Od 1 czerwca 2022 roku samochody z ukraińskimi tablicami rejestracyjnymi płacą za przejazdy autostradami

Aby sprawdzić twierdzenie, użyliśmy funkcji w Google Lens, która pozwala dokonać transkrypcji tekstu. Zaznaczyliśmy cały tekst z ogłoszenia, skopiowaliśmy go i poprosiliśmy wyszukiwarkę o wyszukanie tego tekstu w innych plikach w internecie. Wśród wyników wyszukiwania pojawił się m.in. artykuł na temat zwolnień z opłat dla ukraińskich uchodźców na autostradzie AmberOne A1 (archiwalny link). Tekst informuje że „zgodnie z otrzymanym poleceniem Ministra Infrastruktury, z opłat za przejazd autostradą A1 – AmberOne (Rusocin-Toruń) należącej do spółki Gdańsk Transport Company S.A. GTC będą zwolnione zarówno osobowe jak i ciężarowe pojazdy poruszające się na ukraińskich tablicach rejestracyjnych” oraz „pojazdy (kategorii 1-4) niosące pomoc humanitarną w związku z rosyjską agresją zbrojną na Ukrainie, niezależnie od kraju rejestracji pojazdu”.

W dniach i tygodniach po inwazji Rosji na Ukrainę 24 lutego 2022 roku, do Polski przybyło ponad 2 miliony uchodźców. Polska wprowadziła specjalną ustawę o pomocy dla ukraińskich uchodźców, niektóre samorządy wprowadziły darmową komunikację miejską, a Ministerstwo Infrastruktury darmowy transport kolejowy i zwolnienia z opłat drogowych (link archiwalny poniżej) Zwolnienia były przedłużane na kolejne miesiące.

Image

Zrzut ekranu z komunikatu Ministerstwa Infrastruktury wykonany przez AFP 20 kwietnia 2023 roku

Jednak dalsze wyszukiwanie według słów kluczowych (pojazdy + tablice + rejestracyjne + ukraina +oplaty) wskazało na kolejne artykuły na ten temat, które jasno mówią, że zwolnienie z opłat za przejazd autostradą dla pojazdów osobowych zarejestrowanych w Ukrainie zostało zniesione 1 czerwca 2022 roku, co oznacza, że od tej daty kierujące nimi osoby muszą wnosić takie same opłaty jak inni użytkownicy. Piszą o tym media ogólnokrajowe jak i specjalistyczne, m.in. tutaj, tutaj, tutaj powołując się m.in. na depeszę Polskiej Agencji Prasowej PAP z 31 maja 2022 roku, która pisze powołując się na resort infrastruktury, że „od 1 czerwca (2022 roku przyp.red.) użytkownicy pojazdów posiadających ukraińskie tablice rejestracyjne, korzystający z państwowych i koncesyjnych dróg płatnych w Polsce, będą zobowiązani do wnoszenia opłat drogowych na zasadach obowiązujących pozostałych użytkowników dróg”.

PAP przypomina że „opłaty za przejazd drogami płatnymi w Polsce zostały zniesione dla obywateli Ukrainy po rozpoczęciu inwazji przez Rosję na Ukrainę, co nastąpiło 24 lutego tego roku”.

Oficjalne oświadczenie resortu w tej sprawie, wydane 31 maja 2022 roku, zapowiadające zmianę przepisów, dostępne jest pod linkiem.

Nadal „zwolnione z opłat” będą pojazdy wiozące pomoc humanitarną w związku z rosyjską agresją zbrojną na Ukrainie, „niezależnie od kraju rejestracji pojazdu” – informowało ministerstwo w tym samym komunikacie, muszą jednak wcześniej co najmniej 24 godziny zgłosić swój przejazd. Każdy podmiot lub organizacja planująca przejazd pojazdu lub konwoju z pomocą humanitarną przez terytorium Polski powinien przekazać na adres humanitarianaid@mi.gov.pl informacje o konwoju, takie jak planowana droga przez Polskę, data przejazdu, numery rejestracyjne.

Poprosiliśmy firmę zarządzającą autostradą A1 o potwierdzenie. Jak wyjaśniła nam w mailu 26 kwietnia Anna Kordecka, rzecznik prasowa GTC, zwolnione z opłat za przejazd są jedynie pojazdy „niosące pomoc humanitarnąw związku z rosyjską agresją zbrojną na Ukrainie, niezależnie od kraju rejestracji pojazdu.” Na stronie GTC jasno określone zostały zasady takich przejazdów.

„Pozostałe pojazdy niezależnie od kraju rejestracji pojazdu opłacają przejazd zgodnie z obowiązującym cennikiem.” – dodała.

To fałszywe twierdzenie jest częścią popularnej w mediach społecznościowych narracji mówiącej, że ukraińscy uchodźcy korzystają w Polsce z wielu przywilejów. Szereg podobnych publikacji AFP już zweryfikowała (tutaj, tutaj i tutaj).

Wniosek: Prawdą jest, że zaraz po inwazji Rosji na Ukrainę w lutym 2022 roku polskie Ministerstwo Infrastruktury wprowadziło szereg ułatwień transportowych dla ukraińskich uchodźców, w tym zwolnienie z opłat drogowych dla samochodów zarejestrowanych na Ukrainie. Jednak od 1 czerwca 2022 roku przywrócono pobór opłat drogowych dla samochodów z ukraińskimi tablicami rejestracyjnymi, wbrew temu, co mówią fałszywe twierdzenia w mediach społecznościowych. Konwoje humanitarne nadal są zwolnione z opłat, ale muszą wcześniej przesłać powiadomienie o szczegółach transportu, w tym o ich trasie przez Polskę.