Al-Jazeera nie opublikowała filmu o aresztowaniu pijanych ukraińskich kibiców w Katarze

  • Ten artykuł jest starszy niż rok.
  • Opublikowano 30/11/2022, 16:44
  • Zaktualizowane w 30/11/2022, 16:45
  • Przeczytasz w ciągu 6 minut
  • Autor: Alexis ORSINI, AFP Francja
  • Tłumaczenie: Natalia SAWKA
Wbrew rozpowszechnianemu na Twitterze, Facebooku i Telegramie nagraniu, telewizja Al-Jazeera nie opublikowała wideo informującego, że ukraińscy kibice zostali aresztowani w Katarze za zdewastowanie wizerunku maskotki mundialu i domalowanie jej nazistowskich symboli. Telewizja oświadczyła, że wideo jest „kompletnie fałszywe”, a logo stacji wykorzystano bez jej zgody. Katarskie władze nie informowały o takim aresztowaniu, a co więcej, Ukraina nie zakwalifikowała się do tegorocznych Mistrzostw Świata w piłce nożnej. W nagraniu zawarto wiele zdjęć, które powtarzają narrację Kremla o tym, że Ukraina znajduje się pod wpływem ideologii nazistowskiej, i które pochodzą z wydarzeń niemających żadnego związku z obecnym mundialem.

„Pijani ukraińscy kibice narysowali wąsy Hitlera i napisali «Sieg Heil» na katarskim plakacie mistrzostw świata. Niestety Katarczycy nie mają poczucia humoru i zatrzymali banderowców” – czytamy w publikacji zamieszczonej na Facebooku, Twitterze i Telegramie, gdzie miała ona 1,9 tys. udostępnień od 23 listopada 2022 roku.

Do publikacji dołączono nagranie, które imituje styl filmów publikowanych w mediach społecznościowych przez telewizję Al-Jazeera z siedzibą w Dosze, stolicy Kataru.

Image
Zrzut ekranu z Facebooku wykonany 25 listopada 2022 roku

W nagraniu można zobaczyć różne obrazy, m.in. zdjęcie ukraińskich fanów z żółto-niebieskimi szalikami kibicujących podczas meczu, plakat z maskotką mundialu, czyli La'eeb z charakterystycznym hitlerowskim wąsem oraz nazistowskim pozdrowieniem „Sieg Heil”, a także kadry z aresztowania przez policjantów.

Nagranie z podobnym przesłaniem udostępniano w języku angielskim, hiszpańskim, serbskim, rumuńskim i francuskim.

Jednak wideo to nie jest dostępne na stronie Al-Jazeery. Co więcej, przedstawiciele telewizji przekazali agencji AFP, że film ten jest „kompletnie fałszywy”, dodając, że „Al-Jazeera nigdy nie opublikowała takiego materiału”. Telewizja wydała w tej sprawie również oficjalny komunikat na Twitterze 24 listopada 2022 roku.

Ale nawet bez tej deklaracji Al-Jazeery, można w filmie zauważyć wskazówki językowe dowodzące, że mało prawdopodobne jest to, by nagranie zostało opublikowane przez katarską telewizję. Na przykład użyta w nagraniu nazwa maskotki to „Laib”, a stadionu to „El Bait”, podczas gdy Al-Jazeera używa pisowni „La'eeb” oraz „Al-Bayt” – o czym telewizja wspomina w swoim artykule weryfikującym fakty. Co więcej, niektóre użyte sformułowania są napisane dziwną angielszczyzną.

Ministerstwo spraw wewnętrznych w Katarze nadal nie odpowiedziało na naszą prośbę o skomentowanie tego nagrania.

Kibice Ukrainy sfotografowani w 2019 roku... w Polsce

Ukraina nie bierze udziału w Mistrzostwach Świata w Piłce Nożnej, bo pokonana przez Walię 5 czerwca 2022 roku nie zakwalifikowała się do turnieju. Na dodatek ministerstwo spraw wewnętrznych w Katarze nie informowało o aresztowaniu ukraińskich kibiców – o takim zajściu nie ma żadnej wzmianki na Twitterze ministerstwa. Poza tym kilka elementów tego nagrania pochodzi z wydarzeń zupełnie niezwiązanych z rzekomym aresztowaniem kibiców z Ukrainy.

Jak czytamy w informacji zawartej na stronie Getty Images, widoczne między ósmą a dwunastą sekundą zdjęcie ukraińskich kibiców zostało wykonane 15 czerwca 2019 r. w Łodzi podczas finału Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej do lat 20 między Ukrainą a Koreą Południową.

Image
Zrzut ekranu z Twittera wykonany 25 listopada 2022 roku
Image
Zrzut ekranu ze strony Getty Images wykonany 25 listopada 2022 roku

 

 

Nagranie z policją pochodzi z YouTube'a z 2013 roku

Fragment nagrania, w którym widać sylwetki policjantów - między 0'31 a 0'41 - kiedy to można przeczytać, że „Ukraińcy nie stawiali oporu” i przebywają nadal w areszcie, pochodzi z programu kanału Alrayyan TV, który poświęcony jest działalności jednej z jednostek katarskiej policji.

Image
Zrzut ekranu z Twittera wykonany 25 listopada 2022 roku
Image
Zrzut ekranu z YouTube'a wykonany 25 listopada 2022 roku

 

 

Rzeczywiście fragment ten można znaleźć w trzynastej minucie (13'14) filmu udostępnionego na YouTubie, który został wyemitowany 22 września 2013 roku.

Agencji AFP nie udało się ustalić, ani skąd pochodzi zdjęcie przedstawiające nazistowskie graffiti wykonane na maskotce mundialu, ani też czy to graffiti powstało w trakcie montażu tego filmu. Giuseppe Cacace, fotograf AFP, który przebywał w Katarze, zwraca z kolei uwagę, że „plakaty (z maskotką)” rozwieszone są wszędzie i mają za zadanie „ukryć budynki, które są w budowie”.

I rzeczywiście, wizerunki maskotki w różnych wariantach można odnaleźć na wielu zdjęciach wykonanych przez fotografów AFP w stolicy Kataru. Poniżej publikujemy niektóre z nich, Cacace dodaje, że on osobiście „nigdy nie widział” graffiti, które widać w tym nagraniu.

Image
Wizerunek maskotki tegorocznych Mistrzostw Świata w piłce nożnej w Doha, 17 listopada 2022 roku ( AFP / Pablo Porciuncula)
Image
Kobieta przed wizerunkiem La'eeb, maskotki Mistrzostw Świata 2022 w Doha, 13 października 2022 roku ( AFP / Giuseppe Cacace)

 

 

Agencja AFP przeanalizowała wizerunek maskotki za pomocą InVID-WeVerify, darmowego programu do analizy zdjęć i wideo, który może wykryć ewentualne manipulacje obrazem. Jak widać poniżej, program wyróżnił pozdrowienie „Sieg Heil” niebieskimi kropkrami, a to może wskazywać, że napisy zostay dodane do oryginalnego obrazu.

Image
Analiza obrazu wykonana dzięki programowi InVID-WeVerify

Rozpowszechniona przez rosyjskie media pogłoska

Nagranie zostało po raz pierwszy udostępnione przez znanego prokremlowskiego propagandystę Władimira Sołowjowa, który jest obecnie objęty sankcjami Unii Europejskiej. Sołowjow udostępnił ten film na swoim kanale na Telegramie 22 listopada. Było ono udostępniane też na innym, powiązanym z nim kanale. Tego samego dnia również inne rosyjskie media opublikowały artykuły na temat rzekomego incydentu (tutaj i tutaj).

Zawarte w tym wideo oskarżenia są echem retoryki Kremla, dla którego rosyjska interwencja wojskowa ma na celu „demilitaryzację i denazyfikację Ukrainy”. Ta teoria została obalona przez kilku specjalistów, z którymi agencja AFP rozmawiała w marcu 2022 r. Przyznali oni, że choć rzeczywiście w Ukrainie obecna jest skrajna prawica, jest ona marginesem sceny politycznej, a jej wpływ na społeczeństwo został znacznie wyolbrzymiony przez Kreml.

Fałszywe przesłanie stosuje również metodę dezinformacyjną wykorzystującą logo znanych mediów bez ich zgody, odnotowaną już wcześniej podczas wojny w Ukrainie. Jednym z przykładów jest nieprawdziwe nagranie podające się za kanał Euronews, które informowało o rzekomej aukcji rosyjskich dzieł przez niemiecki dom aukcyjny, w ramach której sztuka ta miała zostać zniszczona, a dochód przekazany Ukrainie.

Zastanawiasz się czy informacja jest prawdziwa? Napisz do nas. Sprawdzimy

Skontaktuj się z nami