Nie, ta lista WHO nie jest prawdziwa i nie jest dowodem na to, że wariant Omikron został zaplanowany

„Omikron był już w rozpisce WHO już w listopadzie 2020” – czytamy w publikacji udostępnionej 28 listopada 2021 r. na Facebooku. Grafika przedstawia tabelę ze strony WHO z pięcioma wariantami koronawirusa – Alfa, Beta, Gamma, Delta i Omikron.

Publikacja pojawiła się także na Twitterze, gdzie zyskała ponad 715 polubień i i 262 retweetów oraz Telegramie. Inne wersje tego twierdzenia były także rozpowszechniane w języku francuskim,niemieckim, angielskim, rumuńskim oraz malajskim i zostały zweryfikowane przez AFP.

Image

Zrzut ekranu z Facebooka wykonany 29 listopada 2021 roku

Zapytaliśmy przedstawicieli WHO, czy dokument jest autentyczny. Ci zaprzeczyli, by udostępniana w mediach społecznościowych grafika była ich autorstwa.

– To jest dezinformacja a nie prawdziwy dokument WHO – napisali przedstawiciele Światowej Organizacji Zdrowia w e-mailu przesłanym do AFP 2 grudnia.

Nieprawdziwa tabela

Tabela udostępniana w mediach społecznościowych jest najpewniej zmanipulowaną wersją jednej z tabel ze strony WHO, na których organizacja publikuje i aktualizuje na bieżąco listy wariantów. W tabelach przy nazwie każdego wariantu jest także data jego wykrycia w pobranych próbkach.

Od końca maja 2021 r. WHO opisuje każdy nowy niepokojący wariant Covid-19 według alfabetu greckiego. Na oficjalnej liście WHO jest pięć wariantów SARS-CoV-2, które określono jako budzące obawy (Variants of Concern, przyp. red.). To Alfa, Beta, Gamma, Delta i od niedawna Omikron.

W autentycznej tabeli WHO odnotowano, że Omikron został wykryty w listopadzie 2021 r. w wielu różnych krajach.

Pierwsze próbki wariantu Alfa wykryto we wrześniu 2020 r. w Wielkiej Brytanii, Beta – w maju 2020 w Republice Południowej Afryki, Gamma w listopadzie 2020 r. w Brazylii, a Delta w październiku 2020 r. w Indiach.

Image

Lista wariantów określonych przez WHO jako budzące obawy (Variants of Concern, VOC), stan na 3 grudnia 2021 roku

Na drugiej liście WHO są tzw. warianty budzące zainteresowanie (Variants of Interest, przyp. red.). Znajdziemy na niej warianty Lambda oraz Mu.

Image

Lista wariantów określona przez WHO jako budzące zainteresowanie (Variants of Interest, VOI)

Kolejne listy wariantów obejmują warianty obecnie i poprzednio monitorowane. Dotyczą one wariantów SARS-CoV-2, co do których istnieje podejrzenie, że wpływają na właściwości wirusa i mogą stanowić ryzyko w przyszłości.

Światowa Organizacja Zdrowia pominęła dwie litery w greckim alfabecie – Ni oraz Xi – wyjaśniając, że chodzi o uniknięcie zamieszania.. Zdaniem WHO Ni łatwo pomylić z nazwą „ new” (tłum. nowy), a Xi to popularne nazwisko w niektórych regionach Azji.

Omikron

Wariant B.1.1.529 został po raz pierwszy zgłoszony WHO w RPA 24 listopada 2021 r. i został sklasyfikowany jako „niepokojący” ze względu na dużą liczbę mutacji.

WHO ostrzegła 28 listopada 2021 r., że „prawdopodobieństwo potencjalnego dalszego rozprzestrzeniania się Omikronu jest wysokie”.

Jak informuje AFP, wczesne wykrycie wariantu w południowej Afryce doprowadziło do wprowadzenia zakazów podróży z tego regionu. Od tego czasu wykryto go w ponad 20 krajach.

„Podczas gdy trwa dochodzenie w sprawie wariantu Omikron, WHO zaleca krajom podejście oparte na analizie ryzyka oraz wprowadzenie środków, które mogą ograniczyć jego ewentualne rozprzestrzenianie się” – czytamy w oświadczeniu z 28 listopada 2021 roku.

Mutacje są zjawiskiem losowym

Wirusy zwykle mutują, a pojawianie się nowych wariantów SARS-CoV-2 nie jest dowodem na to, że pandemia Covid-19 została zaplanowana.

Według naukowców, z którymi rozmawiali dziennikarze AFP, warianty powstają wskutek aktywności wirusa. Po wniknięciu do komórki wirus replikuje się: kopiuje się, aby rozprzestrzeniać się dalej. Przy każdej takiej replikacji, w kopii genomu wirusa pojawiają się błędy. Powstają mutacje, które pomagają wirusowi przetrwać. W niektórych przypadkach mutacje te nie będą miały większego znaczenia, w innych mogą go uczynić bardziej zakaźnym, nawet śmiertelnym lub odpornym na przeciwciała.

Zarówno wirusolodzy, jak i epidemiolodzy, z którymi rozmawiali dziennikarze AFP, jednogłośnie podkreślają, że bardziej zakaźne szczepy wirusa pojawiają się wskutek tzw. selekcji naturalnej.

– Można o tym pomyśleć jak o wyścigu, w którym losowo wybrane mutacje napotykają serię przeszkód. Do mety dotrą ci, którym udało się prześlizgnąć przez szczeliny bariery immunologicznej stworzonej przez przeciwciała. Na tym właśnie polega selekcja naturalna – powiedział AFP 15 lipca 2021 r. Vincent Maréchal, profesor wirusologii na Uniwersytecie Sorbony.

– Wirus mutuje w sposób niezamierzony. Jeśli dany wariant na skutek naturalnej selekcji będzie miał przewagę, stając się bardziej zaraźliwym, to rozprzestrzeni się dalej – powiedziała AFP w lipcu 2021 r. Catherine Hill, epidemiolożka z Instytutu Gustave-Roussy w Villejuif.

Więcej o mutacjach wirusa Covid-19 można przeczytać w naszym artykule z sierpnia 2021 r.

Zdaniem Eda Feilego, profesora ewolucji drobnoustrojów z University of Bath w Wielkiej Brytanii, naukowcom zwykle trudno przewidzieć, jak wirus może ewoluować.

– Prognozy dotyczące przebiegu ewolucji wirusa zawsze będą obarczone niepewnością – pisze Feil.

Jak wskazują eksperci, ograniczenie rozpowszechniania wirusa uda się m.in. dzięki szczepieniom, które pozwolą zmniejszyć ryzyko pojawiania się bardziej zakaźnych wariantów Sars-CoV-2.

– Im większa cyrkulacja (wirusa), tym większą ma on możliwość na przełamanie bariery spowodowanej szczepionkami czy naturalną odpornością” – powiedział w połowie lutego Crepey Pascal, epidemiolog i biostatysta we francuskiej Szkole Zaawansowanych Studiów Zdrowia Publicznego.

W przeszłości AFP zweryfikowała i obaliła wiele twierdzeń dotyczących tego, że pandemia Covid-19 została rzekomo zaplanowana m.in. przez Billa Gatesa (1, 2).

Wniosek: grafika na Facebooku nie jest autentycznym dokumentem WHO i nie jest dowodem na to, że pandemia została zaplanowana.